Technopedia Center
PMB University Brochure
Faculty of Engineering and Computer Science
S1 Informatics S1 Information Systems S1 Information Technology S1 Computer Engineering S1 Electrical Engineering S1 Civil Engineering

faculty of Economics and Business
S1 Management S1 Accountancy

Faculty of Letters and Educational Sciences
S1 English literature S1 English language education S1 Mathematics education S1 Sports Education
teknopedia

teknopedia

teknopedia

teknopedia

teknopedia

teknopedia
teknopedia
teknopedia
teknopedia
teknopedia
teknopedia
url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url
  2. Weltenzyklopädie
  3. گونه‌های چینی - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
گونه‌های چینی - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
چینی
اقوام:قوم هان
پراکنش:سرزمین اصلی چین، هنگ کنگ، ماکائو، تایوان، جنوب شرق آسیا و سایر مناطق با مهاجران تاریخی از چین
تبار:چینی-تبتی
  • چینی
زیرگروه‌ها:
ایزو ۵–۶۳۹zhx
زبان شناسی79-AAA
گلاتولوگsini1245
گونه‌های نخستین
پراکندگی گویش‌های مختلف زبان چینی در چین براساس اطلس زبانی چین

چینی شاخه‌ای از زبان‌های چینی-تبتی است که شامل صدها زبان‌گونهٔ متفاوت و بدون فهم متقابل نسبت به هم است. این تفاوت‌ها از تفاوت بین زبان‌های رومی گسترده‌ترند و به ویژه در جنوب شرقی کوهستانی چین، بیشتر به چشم می‌آیند. گونه‌ها به‌طور معمول در چند گروه به نام‌های ماندارین، وو، مین، شیانگ، گن، هاکا و یوئی دسته‌بندی می‌شوند.

گونه‌های چینی بیشتر در واج‌شناسی و تا حد کمتری در واژگان و نحو با یکدیگر تفاوت دارند. گونه‌های جنوبی نسبت به گونه‌های شمالی و مرکزی تمایل کمتری برای استفاده از همخوان‌های اولیه دارند، اما بیشتر اوقات همخوان‌های نهایی چینی میانه را حفظ می‌کنند. همه آن‌ها دارای نواخت واجی هستند ولی گونه‌های شمالی متمایل به تمایز لحنی کمتری نسبت به گونه‌های جنوبی هستند. بسیاری از آن‌ها دارای نواخت ساندی هستند که پیچیده‌ترین الگوهای آن در مناطق ساحلی از چجیانگ تا شرق گوانگ‌دونگ است.

چینی معیار گونه‌ای از ماندارین است که واج‌های خود را از لهجه پکنی این زبان، واژگانش را از گروه ماندارین و دستور زبانش را از ادبیات زبان‌های نوین نوشتاری گرفته‌است. این زبان یکی از زبان رسمی چین است. ماندارین تایوانی زبان رسمی تایوان و ماندارین سنگاپوری نیز یکی از چهار زبان رسمی سنگاپور است. زبان چینی، به‌طور اختصاصی چینی ماندارین، یکی از شش زبان رسمی سازمان ملل متحد است.

انواع

نسبت شمار زبان اول گویشوران چینی

  ماندارین (۶۵٫۷٪)
  مین (۶٫۲٪)
  وو (۶٫۱٪)
  یوئی (۵٫۶٪)
  جین (۵٫۲٪)
  گن (۳٫۹٪)
  هاکا (۳٫۵٪)
  شیانگ (۳٫۰٪)
  هوی (۰٫۳٪)
  پینگ و سایر (۰٫۶٪)

در سرتاسر کشور چین زبان‌ها و گویش‌های مختلفی وجود دارد که اختلاف و فرق اکثر آن‌ها در چگونگی تلفّظ هجاها می‌باشد که در بالا توضیح داده شد. مثلاً یک هجا در زبان یک ناحیه با یک آهنگ خاص یک معنی می‌دهد و در ناحیه‌ای دیگر با همان طرز بیان و آهنگ معنی دیگر. مثلاً همان‌طور گفته شد زبان رسمی یا ماندارین دارای ۴ آهنگ ولی زبان کانتونی (یوئه) که در جنوب این کشور در استان گوانگدونگ (کانتون) رایج است دارای ۸ آهنگ برای تلفّظ هجاها می‌باشد.

انواع و تعداد سخنوران شاخه‌های اصلی زبانهای چینی، برگرفته از آمار یا تخمین (۲۰۱۹) و گردشده:[۱][۲][۳]

شاخه شمار گویشوران
ماندارین ۸۵۰٬۰۰۰٬۰۰۰
وو ۹۵٬۰۰۰٬۰۰۰
یوئی ۸۰٬۰۰۰٬۰۰۰
جین ۷۰٬۰۰۰٬۰۰۰
مین ۶۰٬۰۰۰٬۰۰۰
هاکا ۵۵٬۰۰۰٬۰۰۰
شیانگ ۵۰٬۰۰۰٬۰۰۰
گن ۳۰٬۰۰۰٬۰۰۰
هوی ۷٬۰۰۰٬۰۰۰
پینگ ۳٬۰۰۰٬۰۰۰
سایر ?
کل ۱٬۳۰۰٬۰۰۰٬۰۰۰

نمونه‌هایی از واژگان

بیشتر تکواژها در گونه‌های چینی به صورت تک‌هجا از واژگان چینی کهن ریشه گرفته‌اند. برای مثال:

تلفظ‌های محاوره‌ای
واژه جین ماندارین شیانگ گن وو مین هاکا یوئی
تایوآن شی‌آن پکن چنگدو یانگژو چانگشا شوانگفنگ نانچانگ سوژو ونژو فوژو شیامن میشیان گوانگژو
人 'فرد' zəŋ1 ʐẽ2 ʐən2 zən2 lən2 ʐən2 ɲiɛn2 ɲin5 ɲin2 ɲiaŋ2 nøyŋ2 laŋ2 ɲin2 jɐn2
男 'مرد' næ̃1 næ̃2 nan2 nan2 liæ̃2 lan2 læ̃2 lan5 nø2 nø2 naŋ2 lam2 nam2 nam2
女 'زن' ny3 mi3 ny3 ɲy3 ly3 ɲy3 ɲy3 ɲy3 ɲy6 ɲy4 ny3 lu3 ŋ3 nøy4
魚 'ماهی' y1 y2 y2 y2 y2 y2 y2 ɲiɛ5 ŋ2 ŋøy2 ŋy2 hi2 ŋ2 jy2
蛇 'مار' sɤ1 ʂɤ2 ʂɤ2 se2 ɕɪ2 sa2 ɣio2 sa5 zo2 zei2 sie2 tsua2 sa2 ʃɛ2
肉 'گوشت' zuəʔ7 ʐou5 ʐou5 zəu2 ləʔ7 ʐəu7 ɲu5 ɲiuk8 ɲioʔ8 ɲiəu8 nyʔ8 hɪk8 ɲiuk7 juk8
骨 'استخوان' kuəʔ7 ku1 ku3 ku2 kuəʔ7 ku7 kəu2 kut7 kuɤʔ7 ky7 kauʔ7 kut7 kut7 kuɐt7a
眼 'چشم' nie3 ɲiã3 iɛn3 iɛn3 iæ̃3 ŋan3 ŋæ̃3 ŋan3 ŋɛ6 ŋa4 ŋiaŋ3 gɪŋ3 ɲian3 ŋan4
耳 'گوش' ɚ3 ɚ3 ɚ3 ɚ3 a3 ɤ3 e3 ə3 ɲi6 ŋ4 ŋei5 hi6 ɲi3 ji4
鼻 'بینی' pieʔ8 pi2 pi2 pi2 pieʔ7 pi2 bi6 pʰit8 bɤʔ8 bei6 pei6 pʰi6 pʰi5 pei6
日 «خورشید»، 'روز' zəʔ7 ɚ1 ʐʅ5 zɿ2 ləʔ7 ɲʅ7 i2 ɲit8 ɲɪʔ8 ɲiai8 niʔ8 lit8 ɲit7 jat8
月 «ماه» (هردو معنی)' yəʔ7 ye1 ye5 ye2 yəʔ7 ye7 ya5 ɲyɔt8 ŋɤʔ8 ɲy8 ŋuɔʔ8 geʔ8 ɲiat8 jyt8
年 'سال' nie1 ɲiæ̃2 niɛn2 ɲiɛn2 liẽ2 ɲiẽ2 ɲɪ̃2 ɲiɛn5 ɲiɪ2 ɲi2 nieŋ2 nĩ2 ɲian2 nin2
山 'کوه' sæ̃1 sæ̃1 ʂan1 san1 sæ̃1 san1 sæ̃1 san1 sɛ1 sa1 saŋ1 suã1 san1 ʃan1
水 'آب' suei3 fei3 ʂuei3 suei3 suəi3 ɕyei3 ɕy3 sui3 sɥ3 sɿ3 tsy3 tsui3 sui3 ʃøy3
紅 'قرمز' xuŋ1 xuoŋ2 xuŋ2 xoŋ2 xoŋ2 xən2 ɣən2 fuŋ5 ɦoŋ2 ɦoŋ2 øyŋ2 aŋ2 fuŋ2 huŋ2
綠 'سبز' luəʔ7 lou1 ly5 nu2 lɔʔ7 lou7 ləu2 liuk8 loʔ7 lo8 luɔʔ8 lɪk8 liuk8 luk8
黃 'زرد' xuɒ̃1 xuaŋ2 xuaŋ2 xuaŋ2 xuɑŋ2 uan2 ɒŋ2 uɔŋ5 ɦuɒŋ2 ɦuɔ2 uɔŋ2 hɔŋ2 vɔŋ2 wɔŋ2
白 'سفید' piəʔ7 pei2 pai2 pe2 pɔʔ7 pɤ7 pia2 pʰak7 bɒʔ8 ba8 paʔ8 peʔ8 pʰak8 pak8
黑 'سیاه' xəʔ7 xei1 xei1 xe2 xəʔ7 xa7 ɕia2 hɛt8 hɤʔ7 xe7 xaiʔ7 hɪk7 hɛt7 hɐk7a
上 'بالا' sɒ̃5 ʂaŋ5 ʂaŋ5 saŋ5 sɑŋ5 san6 ɣiaŋ6 sɔŋ6 zɒŋ6 ji6 suɔŋ6 tsiũ6 sɔŋ5 ʃœŋ6
下 'زیر' ɕia5 xa5 ɕia5 ɕia5 xɑ5 xa6 ɣo6 ha6 ɦo6 ɦo4 a6 e6 ha2 ha6
中 'میان' tsuŋ1 pfəŋ1 tʂuŋ1 tsoŋ1 tsoŋ1 tʂən1 tan1 tsuŋ1 tsoŋ1 tɕyoŋ1 touŋ1 taŋ1 tuŋ1 tʃuŋ1
大 'بزرگ' ta5 tuo5 ta5 ta5 tai5 tai6 du6 tʰɔ6 dəu6 dəu6 tuai6 tua6 tʰai5 tai6
小 'کوچک' ɕiau3 ɕiau3 ɕiau3 ɕiau3 ɕiɔ3 ɕiau3 ɕiɤ3 ɕiɛu3 siæ3 sai3 sieu3 sio3 siau3 ʃiu3

جستارهای وابسته

منابع

  1. ↑ https://www.ethnologue.com/
  2. ↑ https://glottolog.org/glottolog/family
  3. ↑ https://www.ethnologue.com/subgroups/chinese
Pusat Layanan

UNIVERSITAS TEKNOKRAT INDONESIA | ASEAN's Best Private University
Jl. ZA. Pagar Alam No.9 -11, Labuhan Ratu, Kec. Kedaton, Kota Bandar Lampung, Lampung 35132
Phone: (0721) 702022
Email: pmb@teknokrat.ac.id