درگاههای ویکیپدیا: فرهنگ · جغرافیا · بهداشت و درمان · تاریخ · ریاضیات · علوم طبیعی · مردم · فلسفه · دین · اجتماعی · فناوری
درگاه تاریخ![]() تاریخ پژوهش در رخدادها و کارهای آدمی در گذشتهاست. هرچند غالباً این رشتهٔ مطالعاتی را در زیرگروهی از علوم انسانی یا علوم اجتماعی قرار دادهاند، با این حال میتوان آن را به عنوان پلی بین این دو شاخه تلقی کرد؛ زیرا روشهای مطالعاتی مختلف آن از هر دو شاخه وام گرفته شدهاند. تاریخ نگاران غالبا به اهمیت نوشتههای تاریخی اشاره میکنند. این تأکید باعث ایجاد اصطلاح پیش از تاریخ شده که به دورانی که هنوز خط ساخته نشده بود اشاره میکند. تقسیم تاریخ به شکل پیش از تاریخ و پس از تاریخ بستگی زیادی به موضوع مورد مطالعه دارد زیرا خط در هر جای دنیا در زمان خاصی پدید آمدهاست.
تاریخ به عنوان یک رشتهٔ مطالعاتی دارای شاخهها و گرایشهای جانبی زیادی است که از آن میان میتوان به تاریخشماری، تاریخنگاری، تبارشناسی، تاریخ اقتصاد و خطشناسی قدیمی اشاره کرد. نوشتار برگزیده![]() غزوهٔ بدر یا بدر الکبرینخستین نبرد بزرگ دوران محمد میان مسلمانان و اهل مکه بود که در هفدهم رمضان سال دوم پس از هجرت در شهر بدر روی داد. پس از هجرت مسلمانان به مدینه بقای اقتصادی ایشان به حمله به کاروانهای مکه وابسته بود. وقتی خبر حرکت کاروان ثروتمند صخر بن حرب از مکه، به محمد رسید، قریب به سیصد تن از مسلمانان برای حمله به آن آماده شدند و در این میان، سپاه هزارنفری مکه برای مقابله با آنان وارد عمل شد و با وجود برتری در شمار نفرات، پیروزی کامل از آنِ مسلمانان شد و بسیاری از مکیان کشته و اسیر شدند. پیروزی مسلمانان در این نبرد نفوذ مکه را تا حد زیادی کاهش داد و جایگاه سیاسی مسلمانان را در مدینه مستحکم کرد. در قرآن از این پیروزی به عنوان رویدادی الهی یاد شدهاست.
زندگینامه برگزیده![]() رضاشاه ملقب به رضاخان یا رضاشاه، شاه ایران (از ۱۳۰۴ تا ۱۳۲۰) و بنیانگذار دودمان پهلوی بود. سلطنت رضا شاه پایان فرمانروایی قاجاریان و آغاز دوران حکومت پهلوی بود که با انقلاب ایران در سال ۱۳۵۷ به پایان رسید.سلطنت رضا شاه شاهد ایجاد نظم نوین بود.وی در سال ۱۳۲۰، پس از اشغالشدن ایران بر دست متفقین، تحت فشار بریتانیا مجبور به ترک سلطنت گردید و سه سال بعد در شهر ژوهانسبورگ در آفریقای جنوبی به مرگ طبیعی درگذشت.
دورههای تاریخی![]() انقلاب صنعتی عبارتست از دگرگونیهای بزرگ در صنعت، کشاورزی، تولید و حمل و نقل که در اوسط قرن هجدهم از ایتالیاآغاز شد. در اینکه این رشته تحولات را میتوان انقلاب صنعتی نامید اختلاف نظر وجود دارد. واژهٔ انقلاب به دگرگونیهای ناگهانی اطلاق میشود، در حالی که این تحولات صنعتی به هیچ وجه ناگهانی نبودند. حتی بعضی از محققین تنها این تحولات را مختص به صنعت نمی دانند و معتقدند که این تحولات دارای جنبههای اجتماعی و فکری نیز بودهاند. انقلاب صنعتی در ایتالیا در سه زمینه بافندگی، زغال سنگ و ذوب آهن بیشتر نمود یافت. گاهی سخن از دو انقلاب صنعتی برده میشود که یکی در قرن هجدهم و دیگری در قرن نوزدهم است. دو نتیجه مهم انقلاب صنعتی، گسترش استعمار اروپاییها در کشورهای آسیایی و آفریقایی و بهره کشی از کارگران در داخل بود. تمدنها![]() تمدن بابل (به اکدی: باب-ایلی، آوانگاری: به معنی دروازهٔ خدا) یکی از تمدنهای باستانی حوزهٔ میانرودان است. بابل در میانرودان در حوضهٔ رود فرات قرار داشت. تمدن بابل و شاهان آن کمابیش به افسانهها راه یافتهاند. بابلیان را مبدع و مخترع بسیاری چیزها میدانند و فراوان کردههای بابلیان است که تا امروز به جا ماندهاست. از جمله ۱۲ بخش کردن روز و وضع هفته به عنوان بخش زمان. نام بابل در تورات به زشتی یاد شده و بر آن نفرین رفتهاست.باغهای معلق بابل از عجایب هفتگانهی دنیای قدیم بوده و کنارش دیوارهای حصار بابل از شهرتی همطراز برخوردار است. دیوارهایی که چنان عریض بود که ارابهای را میشد بر فراز آنها راند. نوشتارهای برگزیده![]() مقالههای برگزیده: ![]() مقالههای خوب: یادبودهای برگزیده![]() در ایران: روز عشق، بزرگداشت خواجه نصیرالدین طوسی، روز مهندس
نگارهٔ برگزیدهتاریخ بر پایه مکان![]() تاریخ انگلستان با عبور نخستین مهاجران از تنگه دوور و ورود آنها به جزایر بریتانیا در هزاران سال پیش آغاز میگردد. این نوشتار به تاریخ انگلستان به معنای عامی که واژه انگلستان در منابع فارسی دارد- صرف نظر از معانی خاص انگلستان و بریتانیا در منابع غربی- میپردازد. نخستین ساکنان شناخته شده انگلستان، شکارچیان پارینه سنگی بودند. پس از اتمام آخرین عصر یخبندان، اولین گروههای کشاورز در این جزیره ساکن شدند. در آخرین هزاره پیش از میلاد، اقوام مهاجمی به نام سلتها از نوردیک به انگلستان حمله کردند و با غلبه بر ساکنان بومی، در این سرزمین سکنی گزیدند. نخستین گروههای سلت، حدود ۷۰۰ سال پیش از میلاد و آخرین آنها (بلژها) ۷۵ سال پیش از میلاد وارد انگلستان شدند. به نظر میرسد نخستین بار در انگلستان، سلتها از آهن در ساخت ابزارآلات بهره گرفته باشند. تاریخ بر پایه موضوع![]() تاریخ هنر به سرگذشت هنرهای زیبا، متشکل از هنرهای تجسمی، نمایشی، شنیداری و کلامی اشاره دارد و به سیر تحول آن در گذر تاریخ میپردازد. نقطهٔ آغاز تاریخ هنر در جهان، هنر ماقبل تاریخ و آثار هنری غارنشینان ——— اغلب نقاشیها و مجسمههای بدوی (به انگلیسی: primitive) و ابتدایی از حیوانات و انسانها ——— است. علاوه بر هنر ابتدایی، تاریخ هنر را میتوان بر اساس منطقه به چند عرصه تقسیم کرد. هنر خاور باستان در سرزمینهای خاورمیانه و هندوستان، هنر یونان باستان و روم باستان، هنر بیزانس، هنر اسلامی، هنر خاور دور، هنر قرون وسطا در دوران استیلای کلیسا بر اروپا، هنر دورهٔ رنسانس، هنر نوین غربی و در نهایت هنر نوگرای دوران جدید در قرن بیستم از آن جملهاند. هنر ابتدایی میتواند هنر انسانهای معاصر را که سبک زندگی و فرهنگی بدوی دارند، در کنار هنر انسانهای ماقبل تاریخ در برگیرد. آیا میدانستید؟![]()
آنچه میتوانید انجام دهید![]() ویکیپروژههاگفتار برگزیده«جلوگیری از تکرار تاریخ کاری بیهوده است زیرا شخصیت آدمی طوری است که اجتناب از تکرار را غیر ممکن میسازد.» ردهها![]() رده:تاریخ • رده:سالها • رده:تاریخ بر پایه مکان • رده:تاریخ بر پایه موضوع • رده:تاریخ بر پایه گروه نژادی • رده:تاریخنگاری • رده:باستانشناسی • رده:کتابهای تاریخی • رده:اسناد تاریخی • نقشهها • نگارهها • مجلهها • موزهها • سازمانها • داستانها • رده:مقالههای خرد تاریخ • رده:گاهشمارها • رده:گاهنگاری • رده:افراد • موضوعاتدرگاههای وابستهدر دیگر پروژههای ویکیمدیا |