Lifestyle Khazanah Profil Baru Dram Lists Ensiklopedia
Technopedia Center
PMB University Brochure
Faculty of Engineering and Computer Science
S1 Informatics S1 Information Systems S1 Information Technology S1 Computer Engineering S1 Electrical Engineering S1 Civil Engineering

faculty of Economics and Business
S1 Management S1 Accountancy

Faculty of Letters and Educational Sciences
S1 English literature S1 English language education S1 Mathematics education S1 Sports Education
teknopedia

teknopedia

teknopedia

teknopedia

teknopedia

teknopedia
teknopedia
teknopedia
teknopedia
teknopedia
teknopedia
url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url
  2. Weltenzyklopädie
  3. بردسکن - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
بردسکن - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
مختصات: ۳۵°۱۵′۴۵″شمالی ۵۷°۵۸′۱۳″شرقی / ۳۵٫۲۶۲۴°شمالی ۵۷٫۹۷۰۲°شرقی / 35.2624; 57.9702
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
بردسکن

نشان‌واره شهرداری بردسکن
کشور ایران
استانخراسان رضوی
شهرستانبردسکن
بخشمرکزی
نام(های) دیگرشهر میوه‌های بهشتی
نام(های) پیشینزبسک، بردمسکن، دست‌برکن، برداسکن
سال شهرشدن۱۳۴۰ خورشیدی[۱]
مردم
جمعیت۲۸٬۲۳۳ نفر (۱۳۹۵)
رشد جمعیت۸٪+ (۵سال)
جغرافیای طبیعی
ارتفاع۱۰۰۰ متر
میانگین بارش سالانه۲۰۰ میلی لیتر
اطلاعات شهری
ره‌آوردپسته، انار (رب انار)، انجیر، انگور، کشمش، گردو، زعفران، خشکبار، حلوا مغزی
پیش‌شمارهٔ تلفن۰۵۱
وبگاه
شناسهٔ ملی خودرو۴۲ل ایران
کد آماری۱۳۷۹
بردسکن بر ایران واقع شده‌است
بردسکن
روی نقشه ایران
۳۵°۱۵′۴۵″شمالی ۵۷°۵۸′۱۳″شرقی / ۳۵٫۲۶۲۴°شمالی ۵۷٫۹۷۰۲°شرقی / 35.2624; 57.9702

بَردَسکَن (دربارهٔ این پرونده تلفظ راهنما·اطلاعات) با نام تاریخی زِبَسْک (دربارهٔ این پرونده تلفظ راهنما·اطلاعات) و دَست‌بَرکَن (دربارهٔ این پرونده تلفظ راهنما·اطلاعات) یکی از شهرهای جنوب‌غربی استان خراسان رضوی است. این شهر مرکز شهرستان بردسکن است و در سال ۱۳۹۵، تعداد ۲۸٬۲۳۳ نفر جمعیت و ۸٬۵۷۰ خانوار داشته است.[۲] بردسکن در گذشته بر سر یکی از راه‌های اصلی تجاری خراسان به دیگر نقاط ایران از راه کویر قرار داشت. گرم‌ترین دمای آن گاهی به ۴۵ درجه و سردترین آن به ۱۰ درجه سانتیگراد زیر صفر می‌رسد.[۳] در کتاب‌های تاریخ نخستین بار اعتمادالسلطنه در ذکر راه‌های نیشابور به دیگر نقاط، از منزل چهارم از جاده سوم طبس به نام برداسکن سخن می‌گوید. از محصولات مهم این شهر می‌توان به پسته، انار (رب انار)، انجیر، انگور، کشمش، گردو، زعفران، خشکبار و حلوا مغزی اشاره کرد.[۴] اکنون بردسکن دارای سه مرکز آموزش عالی شامل دانشگاه آزاد اسلامی واحد بردسکن، دانشگاه پیام نور واحد بردسکن و دانشگاه علمی کاربردی بردسکن است.[نیازمند منبع] انواع گلیم‌ها و قالیچه‌ها؛ همچنین سبدهای حصیرباف، کلاه و نمد مهم‌ترین صنایع دستی بردسکن را تشکیل می‌دهند. این شهر در دامنه‌های جنوبی رشته‌کوه کوهسرخ قرار دارد.[۵] در سال ۱۴۰۱؛ ۱۵ مهر در تقویم بردسکن، روز بردسکن نامگذاری شده است و هرساله در این روز مردم بردسکن جشن می‌گیرند به‌طوری که در سال ۱۴۰۲ بیش از ۱۵ هزار نفر این روز را جشن گرفتند.[۶]

وجه تسمیه

ترتیب زمانی نام این شهر را زبسک، بردمسکن، دست‌برکن، برداسکن و بردسکن گفته‌اند که در مورد هر یک از این نام‌ها دیدگاه‌های گوناگونی وجود دارد.[نیازمند منبع]

  • نام بردسکن را می‌توان برگرفته از بَردْ به معنی سنگ در زبان کردی و مسکن به معنی سامن یا اسکان برداشت می‌شود. با نگاهی به آب بردسکن که بسیار سرد است و به آب نوبهار معروف است شاید بتوان به این دلیل نامگذاری نزدیک‌تر شد؛ بنابراین بردسکن سرزمینی با زمستان‌های سرد و خشک بوده که مردم در سنگ‌ها و کوهستان‌های آن اسکان یافته‌اند و اگر به‌دلیل نامگذاری دیگری بخواهیم اشاره کنیم، این است که بَردْ را به معنای همان سرزمین سرد و خشک بگیریم و اسکن را به معنای آرامش. پس بردسکن به معنی سرزمین سرد و خشک است که مردمش با آرامش در آن ساکن هستند. به‌طور خلاصه برد اسکن یعنی سکونتگاه سنگی.
  • همچنین می‌گویند، در این منطقه چون درختان میوه بسیار بوده است به ویژه میوه‌هایی مانند انجیر، انگور و گلابی که با دست و به سختی چیده می‌شوند. مسافرانی که از راه کویر به نیشابور سفر می‌کردند، هنگام گذشتن از این مسیر و دیدن رنج مردم منطقه در چیدن میوه‌ها، اصطلاح بردست کندن را برای آن‌ها به کار می‌بردند یعنی مردمی که میوه‌ها را با دست می‌کندند. در واقع بر به معنی میوه است و با ترکیب بَرْ و دست‌کن با گذشت زمان، بردسکن شده است.[۷]
  • یکی از نظریاتی که کمتر به آن پرداخته شده استفاده از ترکیب بر+دسکن است با توجه به اینکه در منطقه ترشیز برای آدرس دهی استفاده از کلمه بر به معنی کنار بسیار مرسوم است و مثال‌های فراوانی برای آن هست مانند بَر کال (به معنای کنار کال) و بر چاه (کنار چاه) می‌توان این نظریه را مطرح کرد که بردسکن به معنای کنار دسکند هست (در دوره حمله افغان‌ها حفر دسکند در منطقه ترشیز مرسوم بوده) احتمالاً دسکندی در ان منطقه قرار داشته که مردم برای آدرس دهی از بر دسکند استفاده می‌کردند که به مرور این منطقه به بردسکن معروف شده است.[نیازمند منبع]

پیشینه

شهرستان بردسکن دارای گذشتهٔ تاریخی چندین هزارساله است. برج فیروزآباد از یادگارهای دورهٔ سلجوقیان، برج علی‌آباد مربوط به دورهٔ ایلخانیان و آثار پرشمار دیگر از جمله آن تپه چوپان مربوط به هزاره دوم پیش از میلاد نشان از دیرینگی این منطقه دارد.[۸]

عصر سربداران

اسناد تاریخی نشان می‌دهد که ترشیز (از جمله زبسک) در دوره حکومت سربداران یکی از مناطق مهم و پررونق این حکومت بوده و در اوج آبادانی قرار داشته است. فقر فرهنگی ایلخانان و نارضایتی مردم ایران از بازماندگان حکومت ایلخانی و از جهتی برخوردهای نادرست ایلخانان مغول با مردم ایران زمینه یک سری مخالفت‌های ریشه‌ای را علیه آنان برانگیخت. در زمان آخرین ایلخانان مغول سلطان ابوسعید بهادرخان و در اواخر حکومت او عده‌ای از مردم روستای باشتین از توابع بیهق (سبزوار امروزی) علیه ایلخانان شورش کردند. آنان اعلام کردند سر به دار می‌دهند تن به ذلت نمی‌دهند. در سال ۷۳۷ ه‍.ق شخصی با نام عبدالرزاق باشتینی را به عنوان امیر خود برگزیدند.[۹] پتروشفسکی نوشته است: «در سده چهاردم میلادی (سده هشتم قمری) خروج سربداران از لحاظ وسعت و از نظر تاریخی مهم‌ترین نهضت آزادی خاورمیانه و بلاتردید تأثیر حتمی در جنبش‌های دیگر که از لحاظ وضع اجتماعی شرکت‌کنندگان و هدف‌های سیاسی همانند آن بودند، داشته است. از این نهضت به عنوان بزرگ‌ترین نهضت ظلم‌ستیزی و عدالت‌خواهی ایرانیان در برابر بیگانگان یاد می‌شود».[۱۰]

سربداران در سال ۷۳۸ ه‍.ق قدرت‌گیری کردند و سبزوار را تسخیر کردند و این شهر را به عنوان پایتخت خود انتخاب کردند. در همین ایام مراسم ازدواج «امیر عبدالله مولایی» و دختر «علاءالدین محمد هندو» در حال برگزاری بود؛ به همین مناسبت هدایای گران‌بهایی از ترشیز به فرومد فرستاده شد. وقتی خبر حرکت این هدایا (چهل شتر، پارچه، زر و ابریشم) به امیر عبدالرزاق باشتینی رسید، بلافاصله برادرش مسعود را مأمور توقیف این اموال کرد و او نیز با سلحشوری مأموریت خود را انجام داد و تمامی هدایای ترشیزی را به اردوی عبدالرزاق برد. عبدالرزاق با حمله به گله اسبان سلطان ابوسعید بهادرخان اسب‌های زیادی ربود و بعد از این به نام خود خطبه خواند.[۱۱][۱۲]

عبدالرزاق همچنان به توسعه‌طلبی خود ادامه داده تا بیار (بیارجمند امروزی) که ابتدای مرز ترشیز از ضلع غربی می‌باشد را تسخیر کرد. بعد از عبدالرزاق، برادرش مسعود حکومت سربداران را به دست گرفت و در واقع رهبر نظامی سربداران مسعود بود و رهبر مذهبی آنان شیخ خلیفه که تعالیم تشیع داشت و شاید از شاگردان صوفیان بود. همین شیعی بودن آن‌ها در تصرف ترشیز و علاقه مردم این منطقه به تشیع بی‌تأیر نبود. امیر مسعود بخش وسیعی از ایران، ترکمنستان و افغانستان را تسخیر کرد و قلمرو سربداران را از مغرب به ری و از مشرق به هرات از شمال به مرو و از جنوب به ترشیز و یزد رساند. شهر ترشیز توسط امیر مسعود گشوده شد وی قلاع ترشیز را زیر سلطه سربداران قرار داد. با این اقدام منطقه ترشیز در مسیر توسعه و آبادانی قرار گرفت.[۱۳][۱۴]

توسعه فتوحات سربداران را باید مدیون مسعود دانست. وی توانست تا سال ۷۴۵ ه‍.ق محدوده وسیعی را زیر تسلط سربداران بگیرد و بازماندگان ایلخانان تاب مقاومت با وی را نداشتند. آخرین امیر سربداران خواجه علی مؤید بود. وی به مذهب تشیع علاقه بسیاری داشت و بدان تعصب می‌ورزید. در دوره او مردم آزادی زیادی داشتند، یکی از مهم‌ترین اقدامات وی تسخیر ترشیز، قهستان (بیرجند و نهبندان کنونی)، طبس و گیلکی بود وی با تصرف این شهرها از سرخس تا دامغان را زیر سیطره خود گرفت؛ در این راه وی ارغوان شاه را شکست داد و متواری کرد. از حوادث دیگر دوران خواجه علی مؤید، درویش رکن‌الدین با جلال‌الدین شاه‌شجاع در سال ۷۷۹ ه‍.ق است که آنان سبزوار را گرفتند. گرچه خواجه علی مؤید توانست با کمک امیر ولی استرآبادی (حاکم استرآباد) دوباره سبزوار را پس بگیرد و ترشیز را نیز دوباره تسخیر کند. در این گیر و دار مؤید یک بار نیز از خواجه سدید که از سدیدیان ترشیز بود کمک گرفت. در سال ۸۷۲ ه‍.ق نیز یک بار دیگر خواجه علی مؤید با کمک جلال‌الدین شاه‌شجاع که قبلاً به درویش رکن‌الدین کمک کرده بود، ترشیز را تسخیر کرده و به حکومت خویش افزود. با ظهور تیمور و ورود او در سال ۷۸۲ ه‍.ق به خراسان خواجه علی مؤید به تیمور ملحق شد و تا ۷۸۸ ه‍.ق در رکاب او بود.[۱۵]

در آخرین سال‌های حکومت خواجه علی مؤید، آخرین امیر سربداران، مسئله اختلاف خواجه علی مؤید با امیر ولی استرآبادی است.[۱۶] احتمالاً در اواسط سال ۷۶۰ ه‍.ق و ۷۷۰ ه‍.ق یک سری تغییرات در مرزهای غربی سربداران صورت گرفته است که با مطالعه روی سکه‌های این دوره بدان دست پیدا کرده‌اند. سکه‌های امیر ولی استرآبادی در استرآباد در سال‌های ۷۵۷، ۷۶۴، ۷۶۳ ه‍.ق و سکه‌های سمنان در سال‌های ۷۶۸، ۷۶۷، ۷۶۶ ه‍.ق قیام امیر ولی استرآبادی را در این سال‌ها نشان می‌دهد. یک حمله از طرف امیر ولی استرآبادی و پیر علی باعث عقب‌نشینی علی مؤید به سبزوار شده، و حکومت او محدود شده است. امیر ولی استرآبادی سبزوار را نیز محاصره کرد. احتمالاً منطقه ترشیز در این گیر و دار به دست امیر ولی استرآبادی افتاده است؛ زیرا جان ماسون اسمیت در این که سربداران در زمان حملات امیر ولی استرآبادی جنوب ترشیز را در دست داشته‌اند شک می‌کند و این تصور که ترشیز را امیر ولی استرآبادی گرفته باشد را عنوان می‌کند.[۱۷]

خواجه علی مؤید مجبور شد در سال ۷۸۲ ه‍.ق به تیمور پناهنده شود و از وی کمک بخواهد. از این سال یعنی سقوط سرزمین‌های سربداران تا حمله تیمور به ترشیز، حدود دو سال می‌گذشت و در این مدت خاندان آل کرت که قبلاً با خواجه علی مؤید رابطه خوبی نداشتند، بر خراسان و منطقهٔ ترشیز مسلط شدند. فرمانروای آنان ملک غیاث‌الدین پیر علی بود که تمامی این مناطق را زیر سیطره خود داشت. غیاث‌الدین قلعه ترشیز و منطقه ترشیز را به امیر علی سدیدی که از طایفهٔ غوریان بود داد؛ بنابراین در این بازه زمانی اسم سه شخص دیده می‌شود که البته بعضی به اشتباه آن‌ها را یکی می‌دانند؛ یعنی در آخرین سال‌های عمر حکومت سربداران خواجه علی مؤید بر ترشیز حکومت می‌کرد. از دوره تلافی وی با تیمور به بعد، امیر ولی استرآبادی حکومت ترشیز را گرفت و بعد امیرعلی سدیدی به حکومت ترشیز رسید. در واقع در مدت دو سال از ۷۸۲ تا ۷۸۴ ه‍.ق این سه نفر به ترشیز حکومت می‌کرده‌اند. نکته قابل تأمل آنکه یاقوت حموی ترشیز را پررونق و آباد با میوه‌های فراوان معرفی کرده و ادعا می‌کند ترشیز ۲۲۶ روستا دارد. ابن اثیر نوشته است: «از این شهر دانشمندان بسیار برخواسته‌اند» بغدادی، آن را منطقه‌ای با روستاهای زیاد معرفی کرده است و از روستای خارزنج که خرابه‌های آن در شمال خلیل‌آباد است سخن رانده است. تا پیش از حملهٔ تیمور و ویران کردن ترشیز این شهر همچنان به حیات خود ادامه داد اما یورش تیمور باعث تغییرات عمده در این منطقه شد.[۱۸]

موقعیت ارتباطی

خیابان امام خمینی بردسکن

بردسکن در حاشیه جاده ترانزیتی سبزوار – بجستان واقع شده است؛ این جاده استان‌های کرمان، سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی و شهرستان‌های جنوبی استان خراسان رضوی را به تهران متصل می‌کند. در حوزه ریلی، بردسکن در مسیر راه‌آهن در حال مطالعه سبزوار – کاشمر قرار دارد. در صورت بهره‌برداری از این خط، شهرستان بردسکن به راه‌آهن سراسری تهران – مشهد و راه‌آهن سراسری مشهد – بندرعباس متصل می‌شود.[۱۹]

موقعیت جغرافیایی

شهرستان بردسکن در کرانه شمالی کویر نمک، بین ۵۶ درجه و ۱۴ دقیقه تا ۵۸ درجه و ۱۵ دقیقه طول و ۳۴ درجه و ۴۲دقیقه عرض جغرافیایی گستردگی دارد. شهرستان بردسکن تا سال ۱۳۷۴ بخشی از شهرستان کاشمر بوده است. این شهرستان از سمت شمال با شهرستان ششتمد، از شرق با شهرستان خلیل‌آباد، از شمال‌شرقی با شهرستان کوهسرخ، از جنوب با شهرستان طبس در استان خراسان جنوبی و از غرب با شهرستان شاهرود در استان سمنان محدود بوده و مرکز آن شهر بردسکن در ۵۷ درجه و ۵۷ دقیقه طول و ۳۵ درجه و ۱۵ دقیقه عرض جغرافیائی و در فاصله ۲۶۵ کیلومتری جنوب‌غربی مشهد قرار دارد. بلندی این شهر از سطح دریا ۹۸۵ متر است و برپایه آخرین تصمیمات کشوری دارای ۳ بخش مرکزی، انابد و شهرآباد و دارای ۳۹۳ روستای دارای سکنه و خالی از سکنه می‌باشد.[۸]

ریوش سبزوار
ششتمد
خلیل‌آباد
کاشمر 		شمال شاهرود (استان سمنان)
شرق   بردسکن    غرب
جنوب
فیض‌آباد بجستان
فردوس (استان خراسان جنوبی) 		طبس (استان خراسان جنوبی)

مردم

جمعیت

بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این شهر ۲۸٬۲۳۳ نفر (در ۸٬۵۷۰ خانوار) بوده است.[۲]

جمعیت تاریخی
سالجمعیت±%
۱۳۵۵۵٬۰۵۸—    
۱۳۶۵۱۰٬۶۹۱۱۱۱٫۴٪+
۱۳۷۰۱۴٬۰۹۱۳۱٫۸٪+
۱۳۷۵۱۷٬۳۶۵۲۳٫۲٪+
۱۳۸۵۲۲٬۲۱۱۲۷٫۹٪+
۱۳۹۰۲۶٬۱۰۷۱۷٫۵٪+
۱۳۹۵۲۸٬۲۳۳۸٫۱٪+

زبان و گویش

مردم بردسکن به زبان فارسی و به گویش کاشمری سخن می‌گویند.[نیازمند منبع]

فرهنگ و هنر

عشایر

عشایر بردسکن

شهرستان بردسکن با گستردگی جغرافیایی، تنوع اقوام و گذشته‌ای کهن و فرهنگی پربار، درخشان و پویا توانسته است در تاریخ، هویت و ریشه‌دار بودن خویش را حفظ کرده و با سازگاری زیبا، جذاب و پر از در و گهر خود در حوزه میراث غنی فرهنگی، معنوی و طبیعی بدرخشد. این شهرستان از نظر داشتن تنوع اقلیمی چشم‌انداز روشنی از نظر فضای روستائی عشایری خود را حفظ نموده به طوری که اقوام عشایری از قبیل کلاه درازی، طاهری، ایلخانی، شورچاهی، بلوچ خانزائی، طایفه بیگی، تیموری و عبدالسرخ در این منطقه زندگی می‌کنند.[نیازمند منبع]

جایگاه موسیقی در فرهنگ

موسیقی در میان شهرستان بردسکن آمیختگی عمیقی با بخش زیادی از شئونات زندگی آن‌ها داشته و به بازگوکننده غم‌ها، شادی‌ها، آلام، آرزوها، اعتقادات و بینش تفکر اقوام این ناحیه و روایتگر افسانه‌های محلی است که در حقیقت نوعی از موسیقی محلی بوده و به‌طور کلی بر پایه دو بیتی و چهار بیتی خوانی استوار است. این نوع موسیقی در سه قسم: الف) ترانه ب) فریادها ج) داستان‌های روایی قابل تأمل و بررسی است. از آهنگ‌های رایج در این منطقه می‌توان به محمدحسین نامراد، سرحدی، حیدر بیگ، حسینا، گل محمد اشاره کرد؛ و همچنین سازهای رایج در بردسکن بیشتر نی، دایره، دوسازه(قوشمه)، سرنا، دهل و دوتار می‌باشد که سرنا و دهل برای مراسمی نظیر عروسی‌ها، هنگام ریزش باران، برداشت محصول با رقص‌های محلی نواخته می‌شود. رقص دایره اسب چوبی و رقص چوب بازی و رقص اوقانی نیز از رقص‌های محلی و بومی این منطقه به‌شمار می‌آید.[نیازمند منبع]

صنایع دستی و هنرهای سنتی

از صنایع دستی و هنرهای سنتی شهرستان بردسکن که امروزه در این منطقه رواج دارد می‌توان بافت انواع فرش‌های دستباف با طرح‌های خطوط مستقیم – خطوط شکسته «گردان» طرح عبدالسرخ – طرح بلوچی – طرح‌های اصیل شاه عباسی – شاه عباسی لچک ترنج – گل‌های منظره‌ای – طرح محرابی – طرح گل ختایی و طرح‌های زیر خاکی اشاره نمود و طرح زیر خاکی این منطقه برگرفته از تصویر طرح‌هایی که چندین سال قبل از محوطه باستانی فیروز آباد این شهرستان کشف شده است اشاره کرد و طرح یک دوم که نقش دو نیمه قالی با یکدیگر قرینه است و طرح یک دوم قرینه سازی در چهار قسمت اجرا می‌گردد؛ و هنرهای دیگر نظیر گلیم بافی، جاجیم بافی، خورجین بافی در منطقه درونه و نمد مالی، کلاه مالی و سفالگری در روستای باب‌الحکم این شهرستان رواج دارد که نمدهای این روستا به کشورهای آلمان، روسیه و عربی صادر می‌شود؛ و هنر معرق روی چوب، گلسازی، نقاشی روی شیشه در بردسکن رایج است.[نیازمند منبع]

آداب و رسوم

در فرهنگ همگانی مردم شهرستان بردسکن جشن و مراسم شادمانی و سرور فراوانی وجود دارد. جشن خواستگاری، جشن عقد خوانی، جشن عروسی، جشن به دنیا آمدن فرزند و نام‌گذاری او در روز سوم و دعوت از اقوام و آشنایان در روز هفتم تولد، جشن خرمن پس از جمع‌آوری محصول با مراسم ویژه و رقص چوب بازی همراه است. جشن ختنه سوری، جشن عید نوروز، جشن سده که معمولاً در شب دهم بهمن برگزار می‌شود و در شب‌های زمستان نیز اقوام در منزل ریش سفید قبیله تجمع می‌کنند و داستان‌های نجما، فرهاد و شیرین، عارف، سراج القلوب، امیر ارسلان، موش و گربه، طوطی نامه، محمد حنفیه، شاه عباس، سلیمان، پسر سقا، تنبل شاه عباس، حیدر بیگ، اسب پریزاد، هابیل و قابیل، موسی و فرعون، جنگ‌های علی، ضامن آهو، بهرام گور، یوسف و زلیخا، عاق والدین و ماجراهای کتاب طوفان را نیز نقل می‌کنند.[نیازمند منبع]

باغ‌های پسته بردسکن

سوغات و ره‌آورد

از سوغات و ارمغان‌های شهرستان بردسکن می‌توان به انواع گلیم‌ها و قالیچه‌ها اشاره کرد؛ همچنین سبدهای حصیرباف، کلاه و نمد این منطقه مورد توجه گردشگران و مسافرین است. بردسکن دارای محصولات باغی معروفی از جمله پسته، انار (رب انار)، انگور، کشمش، گردو، زعفران این منطقه از شهرت بسزائی برخوردار است و حلوا مغزی این منطقه که با شیره انگور و کنجد و گیاهی بنام بیخ در باب‌الحکم پخت می‌شود.[۴] همچنین پسته تولیدی روستاهای رکن‌آباد، عظیم‌آباد و قوژدآباد کیفیت بالا و خواهان بسیاری دارد.[۲۰][۲۱]

اماکن تاریخی، آثار باستانی و جهانگردی

خانه علمی
خانه علوی
آب‌انبار باب‌الحکم
رباط کبودان

آثار ملی ثبت‌شده

مقالهٔ اصلی: فهرست آثار ملی شهرستان بردسکن

بناها

محوطه‌ها

غارها

غار سیر
کفه نمکی بردسکن
چنار هدک

دیگر آثار

دانشگاه آزاد اسلامی واحد بردسکن

مراکز آموزش عالی

مراکز اقامتی

  • اقامتگاه بوم‌گردی سبنی در روستای کبودان[۶۰]
  • اقامتگاه بوم‌گردی بی‌بی بانو در روستای کبودان[۶۰]
  • اقامتگاه بوم‌گردی سرکمر در روستای کبودان[۶۰]
  • اقامتگاه بوم‌گردی میرزا غلامحسین خان در روستای درونه[۶۰]
  • مهمان‌پذیر سرو کشمر در ورودی شهر[۶۰]
  • زائرسرای امامزاده هاشم در ۵ کیلومتری غرب شهر انابد[۶۰]
  • زائرسرای علی بن موسی الرضا در خیابان عدالت شهر[۶۰]

جستارهای وابسته

منابع

  1. ↑ «درجه جمعیت و سال تأسیس شهرداری‌ها» (PDF). سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور. تیر ۱۳۹۹. بایگانی‌شده از اصلی (PDF) در ۲۸ اکتبر ۲۰۲۰.
  2. ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ «نتایج سرشماری ایران در سال ۱۳۹۵». درگاه ملی آمار. بایگانی‌شده از اصلی (اکسل) در ۲۰ شهریور ۱۴۰۲.
  3. ↑ «"خشکسالی" حیات عشایر بردسکن خراسان‌رضوی را در معرض تهدید قرار داده است». خبرگزاری تسنیم. دریافت‌شده در ۳۱ ژانویهٔ ۲۰۲۴.
  4. ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ «سوغات - اداره میراث فرهنگی شهرستان بردسکن». اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی. دریافت‌شده در ۳۱ ژانویهٔ ۲۰۲۴.
  5. ↑ «معرفی شهرستان - اداره میراث فرهنگی شهرستان بردسکن». اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی. دریافت‌شده در ۲۶ ژانویهٔ ۲۰۲۴.
  6. ↑ «جشن روز بردسکن در بزرگ‌ترین گود روباز کشور برگزار شد». خبرگزاری مهر. دریافت‌شده در ۲۸ ژانویهٔ ۲۰۲۴.
  7. ↑ عادل اشکبوس. «ریشه نام بردسکن». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰ اکتبر ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۱۰ مرداد ۱۳۹۱.
  8. ↑ ۸٫۰ ۸٫۱ «معرفی شهرستان - اداره میراث فرهنگی شهرستان بردسکن». اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی. دریافت‌شده در ۱۱ ژانویهٔ ۲۰۲۲.
  9. ↑ حسینی، احمد. تاریخ بردسکن با نگاهی ویژه به ترشیز قدیم، انتشارات امید مهر، ۱۳۸۳
  10. ↑ پتروشفسکی، ای، پ، کشاورزی و مناسبات ارضی در ایران عهد مغول، ترجمه کریم کشاورز، مؤسسه مطالعاتی و تحقیقات اجتماعی، ۱۳۳۴
  11. ↑ دولتشاه سمرقندی، تذکره الشعرا، ترجمه محمد رمضانی، انتشارات پدیده، ۱۳۶۶
  12. ↑ سید محمد علی، سربداران خراسان و مازندران، انتشارات سکه، ۱۳۷۸
  13. ↑ امین، سید علینقی، تاریخ سبزوار، به کوشش سید حسن امین، انتشارات دایرةالمعارف ایران‌شناسی، ۱۳۸۱
  14. ↑ پتروشفسکی، ای، پ، کشاورزی و مناسبات ارضی در ایران عهد مغول، ترجمه کریم کشاورز، مؤسسه مطالعاتی و تحقیقات اجتماعی، ۱۳۳۴
  15. ↑ حسینی، احمد. تاریخ بردسکن با نگاهی ویژه به ترشیز قدیم، انتشارات امید مهر، ۱۳۸۳
  16. ↑ حقیقت، عبدالرفیع، تاریخ جنبس سربداران و دیر جنبش‌های ایران در سده هشتم هجری، انتشارات کومش، ۱۳۷۴
  17. ↑ ماسون اسمیت، ج. خروج و عروج سربداران، ترجمه یعقوب آژند، 1361
  18. ↑ حسینی، احمد. تاریخ بردسکن با نگاهی ویژه به ترشیز قدیم، انتشارات امید مهر، ۱۳۸۳
  19. ↑ «کاشمر، بردسکن و سبزوار به خط راه‌آهن سراسری متصل می‌شوند». ایسنا. ۲۰۱۵-۰۹-۳۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۸-۲۱.
  20. ↑ «بازدید و اقامه نماز امام جمعه از ترمینال ضبط پسته گرین پسته روستای رکن آباد» سایت رسمی دفتر امام جمعه شهرستان بردسکن». adinehbardaskan.ir. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۸ ژانویه ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۰-۲۲.
  21. ↑ «بردسکن قطب تولید پسته کشور». ایسنا. ۲۰۱۴-۰۹-۱۶. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۰-۲۲.
  22. ↑ «پرونده برج فیروزآباد در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۱۵ ژوئیهٔ ۲۰۲۱.
  23. ↑ «پرونده برج علی‌آباد در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۱۵ ژوئیهٔ ۲۰۲۱.
  24. ↑ «پرونده رباط کبودان در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۱۵ ژوئیهٔ ۲۰۲۱.
  25. ↑ «پرونده آب‌انبار کوشه در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۱۵ ژوئیهٔ ۲۰۲۱.
  26. ↑ «پرونده مسجد جامع کوشه در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۱۵ ژوئیهٔ ۲۰۲۱.
  27. ↑ «پرونده امامزاده الله‌آباد در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۱۵ ژوئیهٔ ۲۰۲۱.
  28. ↑ «پرونده آرامگاه عبدل‌آباد در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۱۵ ژوئیهٔ ۲۰۲۱.
  29. ↑ «پرونده مسجد زیرک‌آباد در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۱۵ ژوئیهٔ ۲۰۲۱.
  30. ↑ «پرونده مسجد جامع سیف‌آباد در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۱۵ ژوئیهٔ ۲۰۲۱.
  31. ↑ «پرونده آب‌انبار سید باقر در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۱۵ ژوئیهٔ ۲۰۲۱.
  32. ↑ «پرونده قلعه رحمانیه در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۱۵ ژوئیهٔ ۲۰۲۱.
  33. ↑ «پرونده مسجد جامع قدیم بردسکن در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۱۵ ژوئیهٔ ۲۰۲۱.
  34. ↑ «پرونده قلعه دختر درونه در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۱۵ ژوئیهٔ ۲۰۲۱.
  35. ↑ «پرونده مسجد حطیطه در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۱۵ ژوئیهٔ ۲۰۲۱.
  36. ↑ «پرونده خانه شازده در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۱۵ ژوئیهٔ ۲۰۲۱.
  37. ↑ «پرونده خانه علوی در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۱۵ ژوئیهٔ ۲۰۲۱.
  38. ↑ «پرونده آب‌انبار قوژدآباد در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۱۵ ژوئیهٔ ۲۰۲۱.
  39. ↑ «پرونده مسجد شهرآباد در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۱۵ ژوئیهٔ ۲۰۲۱.
  40. ↑ «پرونده آب‌انبار رکن‌آباد در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۱۵ ژوئیهٔ ۲۰۲۱.
  41. ↑ «پرونده قلعه دختر خوشاب در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۱۵ ژوئیهٔ ۲۰۲۱.
  42. ↑ «پرونده آب‌انبار باب‌الحکم در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۱۵ ژوئیهٔ ۲۰۲۱.
  43. ↑ «پرونده آب‌انبار خرم‌آباد در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۱۵ ژوئیهٔ ۲۰۲۱.
  44. ↑ «فهرست آثار ثبتی - اداره میراث فرهنگی شهرستان بردسکن». اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی. دریافت‌شده در ۱۵ ژوئیهٔ ۲۰۲۱.
  45. ↑ «ثبت ملی تپه چوپان روستای علی بیگ بخش انابد شهرستان بردسکن». خبرگزاری صدا و سیما. ۲۰ مهر ۱۴۰۳. دریافت‌شده در ۱۶ اکتبر ۲۰۲۴.
  46. ↑ «پرونده محوطه عبدل‌آباد در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۱۵ ژوئیهٔ ۲۰۲۱.
  47. ↑ «پرونده محوطه فیروزآباد در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۱۵ ژوئیهٔ ۲۰۲۱.
  48. ↑ «پرونده غار درونه در فهرست آثار ملی ایران». وزارت راه و شهرسازی. دریافت‌شده در ۱۵ ژوئیهٔ ۲۰۲۱.
  49. ↑ «حال و هوای امامزاده سید طاهر حسینی (ع) در بردسکن + فیلم». باشگاه خبرنگاران جوان. دریافت‌شده در ۱۷ مارس ۲۰۲۴.
  50. ↑ «بقعه امامزاده سیدهاشم (ع) انابد بردسکن؛ از کمبود فضا برای زائران تا نیاز به تأمین اعتبار». ایکنا. دریافت‌شده در ۱۷ مارس ۲۰۲۴.
  51. ↑ «معرفی انابد». شهرداری انابد. دریافت‌شده در ۱۷ مارس ۲۰۲۴.
  52. ↑ ۵۲٫۰۰ ۵۲٫۰۱ ۵۲٫۰۲ ۵۲٫۰۳ ۵۲٫۰۴ ۵۲٫۰۵ ۵۲٫۰۶ ۵۲٫۰۷ ۵۲٫۰۸ ۵۲٫۰۹ ۵۲٫۱۰ «مناطق ویژه گردشگری - اداره میراث فرهنگی شهرستان بردسکن». اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی. دریافت‌شده در ۶ نوامبر ۲۰۲۳.
  53. ↑ «پناهگاه حیات وحش دشت لاغری». پایگاه خبری دیده‌بان محیط زیست و حیاط وحش ایران. ۱۱ شهریور ۱۳۹۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۸ ژوئیه ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۳۱ تیر ۱۳۹۶.
  54. ↑ «ابلاغ مراتب ثبت ملی ۱۸ اثر طبیعی به استاندار خراسان رضوی». ایرنا. دریافت‌شده در ۶ دسامبر ۲۰۲۳.
  55. ↑ شفیعیان. «دهانه آب درونه - خراسان رضوی، ایران». سایت بهراه. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۶ مه ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۵ فروردین ۱۳۹۱.
  56. ↑ «آثار تاریخی - اداره میراث فرهنگی شهرستان بردسکن». اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی. دریافت‌شده در ۶ نوامبر ۲۰۲۳.
  57. ↑ «کفه نمکی بردسکن در فهرست آثار طبیعی کشور به ثبت رسید». ویگاه میراث آریا. ۱۷ دی ۱۳۹۰. بایگانی‌شده از اصلی در ۸ ژانویه ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۲ دسامبر ۲۰۲۳.
  58. ↑ «اماکن زیارتی - اداره میراث فرهنگی شهرستان بردسکن». اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی. دریافت‌شده در ۶ نوامبر ۲۰۲۳.
  59. ↑ «پرچم یوزپلنگ آسیابربلندای محیط زیست ایران». سازمان حفاظت محیط زیست ایران. ۹ شهریور ۱۳۹۵. دریافت‌شده در ۳۰ مرداد ۱۳۹۶.[پیوند مرده]
  60. ↑ ۶۰٫۰ ۶۰٫۱ ۶۰٫۲ ۶۰٫۳ ۶۰٫۴ ۶۰٫۵ ۶۰٫۶ «اقامتگاه‌های بومگردی - اداره میراث فرهنگی شهرستان بردسکن». اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی. دریافت‌شده در ۳ فوریهٔ ۲۰۲۴.
Pusat Layanan

UNIVERSITAS TEKNOKRAT INDONESIA | ASEAN's Best Private University
Jl. ZA. Pagar Alam No.9 -11, Labuhan Ratu, Kec. Kedaton, Kota Bandar Lampung, Lampung 35132
Phone: (0721) 702022
Email: pmb@teknokrat.ac.id