عدالت انتقالی شامل اقدامات قضایی و غیر قضایی است که به منظور جبران اعمال ناقض حقوق بشر یک رژیم پس از فروپاشی آن انجام می شود. این اقدامات "شامل پیگردهای کیفری ، کمیسیون های حقیقت ، برنامه های جبران خسارت و انواع اصلاحات در عملکرد نهادهایی است که نواقص ساختاری موجود در آنها باعث ایجاد فرصت برای نقض حقوق بشر شده است ". [۱] عدالت انتقالی در نقطه ای از انتقال سیاسی از خشونت و سرکوب به ثبات اجتماعی (یا در بعضی اوقات سالها بعد) مورد استفاده واقع می شود و برآمده از تمایل جامعه به بازسازی اعتماد اجتماعی ، ترمیم سیستم ناکارآمد قضایی و سیاسی و ساختن یک نظام دموکراتیک است. ارزش اصلی عدالت انتقالی ، مفهوم عدالت است که لزوماً به معنای عدالت کیفری نیست. این مفهوم در کنار دگرگونی سیاسی تغییر رژیم و گذار بدون خشونت، به آینده ای صلح آمیز ،با ثبات و دموکراتیک و بدون باز تولید استبداد گره خورده است.
عدالت انتقالی اخیرا بیش از پیش مورد توجه دانشگاهیان و سیاست گذاران قرار گرفته است. همچنین باعث ترویج و ترغیب در زمینه های گفتمان سیاسی و حقوقی ، به ویژه در جوامع دستخوش انتقال به دموکراسی شده است. در دوره تحولات سیاسی ، از رژیمهای اقتدارگرا ، دیکتاتوری یا در مبارزات مدنی به دمکراسی ، عدالت انتقالی غالباً فرصت هایی را برای اینگونه جوامع فراهم کرده است تا به نقض حقوق بشر گذشته ، قساوت های جمعی و یا اشکال دیگر آسیب ها بپردازند و بتوانند یک انتقال هموار را تسهیل کنند و به آینده ای دموکراتیک تر و صلح آمیز تر امیدوار باشند.
منابع
- ↑ "What is Transitional Justice?". International Center for Transitional Justice. Archived from the original on 7 May 2011. Retrieved 23 November 2019.