دستگاه شمارش |
---|
عددنویسی هندی-عربی |
آسیای شرقی |
آمریکایی |
|
الفبایی |
پیشینیان |
ارزش مکانی براساس مبنا |
دستگاه اعداد مکانی غیر-استاندارد |
فهرست دستگاه اعداد |
دستگاه اعداد پایه ۱۶ یا دستگاه شانزدهشانزدهی (به انگلیسی: hexadecimal) (هِگزادِسیمال) (به اختصار hex)، در علوم رایانه و ریاضیات، سامانهٔ عددنویسی بر پایه ۱۶ میباشد. این سیستم از نمادهای ۰ تا ۹ برای مقادیر صفر تا نه و از حروف A, B, C, D, E, F برای مقادیر ده تا پانزده استفاده میکند. عددنویسی به صورت هِگزادِسیمال بهطور گستردهای توسط طراحان و برنامهنویسان سیستمهای رایانهای مورد استفاده قرار میگیرد. در رایانش، هِگزادِسیمال معمولاً با پیشوند "0x" آغاز میشود.
هر رقم هگزادسیمال، نشاندهندهٔ چهار رقم دودویی (بیت) است.
تبدیل
تبدیل اعداد دودویی به شانزدهشانزدهی از تبدیل دودویی به دهدهی سادهتر است؛ مثلاً در تبدیل دهدهی داریم:
۰۱۰۱۱۱۱۰۱۰۱۱۰۱۰۱۰۰۱۰۲ | = ۲۶۲۱۴۴۱۰ + ۶۵۵۳۶۱۰ + ۳۲۷۶۸۱۰ + ۱۶۳۸۴۱۰ + ۸۱۹۲۱۰ + ۲۰۴۸۱۰ + ۵۱۲۱۰ + ۲۵۶۱۰ + ۶۴۱۰ + ۱۶۱۰ + ۲۱۰ |
= ۳۸۷۹۲۲۱۰ |
همین عدد در تبدیل از دودویی به شانزدهشانزدهی با جدا کردن ۴ رقم ۴ رقم از سمت راست عدد به صورت زیر محاسبهپذیر است:
۰۱۰۱۱۱۱۰۱۰۱۱۰۱۰۱۰۰۱۰۲ | = | ۰۱۰۱ | ۱۱۱۰ | ۱۰۱۱ | ۰۱۰۱ | ۰۰۱۰۲ |
= | ۵ | E | B | ۵ | ۲۱۶ | |
= | ۵EB52۱۶ |
جستارهای وابسته
منابع
مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «Hexadecimal». در دانشنامهٔ ویکیپدیای انگلیسی، بازبینیشده در ۳ تیر ۱۳۹۰.