ویرایش درگاه شاهنامه
![]() شاهنامه اثر حکیم ابوالقاسم فردوسی توسی، حماسهای منظوم در بحر متقارب مثمن محذوف و شامل حدود ۵۰٬۰۰۰ بیت و یکی از بزرگترین و برجستهترین حماسههای جهان است که سرایش آن سی سال به طول انجامید. محتوای این شاهکار ادبی، اسطورهها، افسانهها و تاریخ ایران از ابتدا تا فتح ایران توسط اعراب در سدهٔ هفتم است که در چهار دودمان پادشاهی پیشدادیان، کیانیان، اشکانیان و ساسانیان خلاصه میشوند و به سه بخش اسطورهای (از عهد کیومرث تا پادشاهی فریدون)، پهلوانی (از قیام کاوه آهنگر تا مرگ رستم) و تاریخی (از پادشاهی بهمن و ظهور اسکندر تا فتح ایران توسط اعراب) تقسیم میشود. زمانی که زبان دانش و ادبیات در ایران زبان عربی بود، فردوسی با سرودن شاهنامه موجب زندهشدن و احیای زبان فارسی شد. یکی از مأخذ مهمی که فردوسی برای سرودن شاهنامه از آن استفادهکرد، شاهنامه ابومنصوری بود. شاهنامه نفوذ بسیاری در ادبیات جهان داشتهاست و شاعران بزرگی مانند گوته و ویکتور هوگو از آن به نیکی یاد کردهاند. شاهنامه بزرگترین کتاب به زبان فارسی است که در همه جای جهان مورد توجه قرار گرفته و به همهٔ زبانهای زندهٔ جهان بازگردانی شدهاست. نخستین بار بنداری اصفهانی شاهنامه را به زبان عربی بازگردانیکرد و پس از آن بازگردانیهای دیگری از شاهنامه (از جمله بازگردانی ژول مل به فرانسوی) انجامگرفت. ۲۵ اسفند ۱۳۸۸ پایان هزارهٔ سرایش شاهنامه بود که به این مناسبت، جشن جهانی هزارهٔ شاهنامه با حضور نمایندگان ۱۹۲ کشور عضو یونسکو در پاریس، فرانسه (مقر یونسکو) برگزار شد. همچنین آیین بزرگداشت هزارهٔ شاهنامه در کشورهای گوناگون به بهانهٔ ثبت آن در یونسکو از جمله برلین، آلمان برگزار شد. ویرایش پارسی را پاس بداریم
ویرایش نوشتار برگزیده
![]() حماسه در لغت به معنی دلیری و شجاعت است و در اصطلاح، شعری است داستانی با زمینهٔ قهرمانی، قومی و ملی که حوادثی خارقالعاده در آن جریان دارد. در این نوع شعر، شاعر، هیچگاه عواطف شخصی خود را در اصل داستان وارد نمیکند و آن را به پیروی از امیال خویش تغییر نمیدهد. به همین سبب، درسرگذشت یا شرح قهرمانیهای پهلوانان و شخصیتهای داستان خود، هرگز دخالت نمیورزد و به نام و کام خود در باب آنها داوری نمیکند. شاعر با داستانهایی شفاهی و مدون سروکار دارد که در آنها شرح پهلوانیها، عواطف و احساسات مختلف مردم یک روزگار و مظاهر میهن و دوستی و فداکاری و جنگ با تباهیها و سیاهیها آمده است. در ادبیات ملل از یک دیدگاه دو نوع منظومهٔ حماسی میتوان یافت. نخست منظومههای حماسی طبیعی و ملی که عبارتاست از نتایج افکار و قرایح و علایق و عواطف یک ملت که در طی قرنها تنها برای بیان وجوه عظمت و نبوغ آن قوم به وجود آمده است. و منظومههای حماسی مصنوع که شاعر خود به ابداع و ابتکار میپردازد و داستانی را به وجود میاورد. حماسه باید دارای چهار زمینهٔ داستانی، قهرمانی٬ملی و خرق عادت باشد.از مهمترین و شناختهشدهترین حماسههای ادبیات فارسی میتوان به شاهنامهٔ فردوسی و نیز داستانهایی مانند کوشنامه، گرشاسپنامه، فرامرزنامه و برزونامه اشاره کرد. همچنین حماسهٔ حمله حیدری و حمزهنامه هم از آثار مهم حماسی-مذهبی فارسی هستند. مهمترین و جامعترین حماسهٔ منثور فارسی مرزباننامه است ویرایش شاهنامهپژوهان
![]() دکتر محمدعلی اسلامی نُدوشَن زادهٔ ۱۳۰۴ در ندوشن یزد، شاعر، منتقد، مترجم و پژوهشگر برجستهٔ ایرانی است. ویرایش هفت خوان رستم
رستم برای رها کردن کاووس از بند دیوان بر رخش نشست و به شتاب رو به راه گذاشت. رخش شب و روز میتاخت و رستم دو روز راه را به یک روز میبرید، تا آنکه رستم گرسنه شد و تنش جویای خورش گردید. دشتی پر گور پدیدار شد. رستم پا بر رخش فشرد و کمند انداخت و گوری را به بند درآورد. با پیکان تیر آتشی بر افروخت و گور را بریان کرد و بخورد. آنگاه لگام از سر رخش باز کرد و او را به چرا رها ساخت و خود به نیستانی نزدیک درآمد و آن را بستر خواب ساخت و جای بیم را ایمن گمان برد و به خفت بر آسود. اما آن نیستان بیشهی شیر بود. چون پاسی از شب گذشت شیر درنده به کنام خود باز آمد. پیلتن را بر بستر نی خفته و رخش را در کنار او چمان دید. با خود گفت نخست باید اسب را بشکنم و آنگاه سوار را بدرم. پس به سوی رخش حمله برد. رخش چون آتش بجوشید و دو دست را برآورد و بر سر شیر زد و دندان بر پشت آن فرو برد. چندان شیر را بر خاک زد تا وی را ناتوان کرد و از هم درید ادامه... ویرایش داستانها
جنگ دوازدهرخ نام جنگی معروف میان ایران و توران است که به پیروزی بزرگی برای ایران منجر شد. در شاهنامهٔ فردوسی بطور مفصل در ۲۵۱۸ بیت شعر به این جنگ حماسی و پیروزمندانه که یکی از مهمترین پیروزیهای دوره پادشاهی کیخسرو بر متجاوزان خارجی است پرداخته شده است. ادامه... ویرایش نوشتارهای برگزیده
ویرایش نگاره برگزیده
ویرایش گفتاورد
ویرایش شخصیتها
![]() آرش کمانگیر نام یکی از اسطورههای کهن ایرانی و همچنین نام شخصیت اصلی این اسطورهاست. اسطوره آرش کمانگیر از داستانهایی است که در اوستا آمده و در شاهنامه از آرش در سه جا با افتخار نام برده شده است.ابوریحان بیرونی به هنگام توصیف جشن تیرگان، داستان آرش را بازگو میکند و ریشه این جشن رااز روز حماسه آفرینی آرش میداند.بسیاری آرش را از نمونههای بیهمتا در اسطورههای جهان دانستهاند؛ وی نماد جانفشانی در راه میهن است. «چو آرش که بردی به فرسنگ تیر/چو پیروزگر قارن شیرگیر» ویرایش ردهها
ویرایش آیا میدانید
آیا میدانید...
ویرایش ویکیپروژهها
ویرایش آنچه میتوانید انجام دهید
![]()
ویرایش فردوسی
![]() آرامگاه فردوسی، یادمانی است در توس در شمال مشهد در خاکجای ابوالقاسم فردوسی. ساختمان کنونی آرامگاه در سال ۱۳۱۳ همزمان با آیینهای هزاره فردوسی گشایش یافت. ویرایش شعر
ویرایش درگاههای وابسته
ویرایش در دیگر پروژههای ویکیمدیا
|