خیابان محدوده مسکونی نوعی طراحی خیابان است که اولویت را به عابران پیاده، دوچرخهسواران و تعاملات اجتماعی به جای خودروها میدهد. هدف خیابان محدوده مسکونی تبدیل آن به یک فضای عمومی پر جنب و جوش برای معاشرت، بازی و حمل و نقل فعال است. در مقابل خیابانهای سنتی که تمرکز اصلی آنها بر تردد خودروها است، خیابانهای محدوده مسکونی به دنبال ایجاد محیطی امنتر، جذابتر و قابل سکونتتر برای همه هستند.
اصول طراحی
خیابانهای محدوده مسکونی برای رسیدن به اهداف خود از عناصر طراحی مختلفی استفاده میکنند:
کاهش سرعت ترافیک: اقداماتی مانند سرعتگیر، تقاطعهای برجسته، شِکَن (پیچهای تند) و جادههای باریکتر برای کند کردن عمدی ترافیک خودروها اجرا میشود. این امر محیطی امنتر برای عابران پیاده و دوچرخهسواران ایجاد میکند.
فضای مشترک: تأکید بر استفاده مشترک از خیابان توسط همه افراد است. این امر ممکن است شامل محو کردن خطوط بین پیادهروها و جاده یا حذف کامل آنها باشد.
فضای سبز و مبلمان خیابانی: درختان، باغها، نیمکتها و زمینهای بازی عناصر ضروری برای افزایش جذابیت و کارایی فضا هستند. آنها مردم را تشویق میکنند تا در فضایی دلنشین توقف و از آن لذت ببرند.
کاهش پارکینگ: پارکینگ اغلب به حداقل میرسد یا به مناطق تعیینشده در کنار خیابان منتقل میشود. این امر فضای بیشتری برای فعالیتهای عابران پیاده ایجاد میکند و خطوط دید را بهبود میبخشد.
زمینه تاریخی
مفهوم خیابانهای محدوده مسکونی از مدل 'Woonerf' (ووناِرف) هلندی الهام گرفته شدهاست که در دهه ۱۹۷۰ ظهور کرد. Woonerven برای به چالش کشیدن سلطه خودرو در مناطق مسکونی و بازپسگیری خیابانها به عنوان فضاهای اجتماعی طراحی شده بود. این ایده متعاقباً در سراسر اروپا و فراتر از آن گسترش یافت.
مزایا
افزایش ایمنی: سرعت پایینتر خودروها بهطور قابل توجهی خطر و شدت تصادفات را کاهش میدهد.
جامعه و معاشرت: خیابانهای محدوده مسکونی تعامل، حس مکان و زندگی اجتماعی پر جنب و جوشتر را تقویت میکنند.
بازی کودکان: با به حداقل رساندن خطرات ترافیکی، این خیابانها به محیطی امن برای بازی کودکان در فضای باز تبدیل میشوند.
سلامتی و رفاه: حمل و نقل فعال مانند پیادهروی و دوچرخهسواری تشویق میشود و سبک زندگی سالمتر را ارتقا میدهد. آلودگی هوا و صدا از ترافیک نیز بهطور
تأثیرات زیستمحیطی: فضای سبز، استفاده کمتر از خودرو و ویژگیهای پایدار میتوانند بهطور مثبت به محیط زیست
نمونههایی از خیابانهای محدوده مسکونی
خیابانهای محدوده مسکونی را میتوان در سراسر جهان با نامها و رویکردهای مختلف یافت. نمونههای برجسته عبارتند از:
خیابان نمایشگاه (لندن، انگلستان): نمونهای برجسته از طراحی 'فضای مشترک' که در آن علامتگذاریهای سنتی جاده حذف شدهاست.
منطقه فاوبن (فرایبورگ، آلمان): یک منطقه کامل که با پایداری و خیابانهای محدوده مسکونی متمرکز بر عابران پیاده طراحی شدهاست.
ابتکار خیابانهای بازی (شهرهای مختلف): برنامههایی که خیابانها را برای بازی و اجتماعات محلی بهطور موقت میبندند.
علائم راهنمایی و رانندگی در خیابانهای مناطق مسکونی
جستارهای وابسته
منابع
پیوند به بیرون
- خیابانهای محدوده مسکونی فهرستی جامع از نامهای خیابانهای سرزنده به زبانهای مختلف در ویکی OpenStreetMap
- خیابانهای محدوده مسکونی در نیوزلند
- نمونه پروژه معماری منظر [۱]