حسن قزلجی | |
---|---|
زاده | ۱۲۹۲ بوکان |
محل زندگی | بوکان |
درگذشته | ۱۳۶۳ تهران |
زمینه کاری | نویسنده، مترجم، روزنامهنگار |
ملیت | ایران |
دوره | پهلوی و انقلاب اسلامی |
کتابها | خندیدن گدا |
حسن قزلجی (۱۲۹۲ بوکان – ۱۳۶۳ تهران) نویسنده، مترجم و روزنامهنگار ایرانی بود.
زندگینامه
حسن قزلجی در سال ۱۹۱۴ میلادی برابر با ۱۲۹۲ خورشیدی در شهر بوکان به دنیا آمد. قزلجی در تشکیل حزب دمکرات کردستان و تجدید حیات آن بعد از سقوط جمهوری مهاباد به همراه غنی بلوریان، عزیز یوسفی، کریم حسامی، سلیمان معینی، قادر شریف و دیگر فعالان کُرد، نقش فعالی داشت. او یکی از نویسندگان نشریه کردستان در دوران حکومت محلی مهاباد بود.
قزلجی گوینده بخش کُردی رادیو پیک ایران (رادیو حزب توده ایران) و سردبیر نامه مردم به زبان کردی بعد از انقلاب ایران و عضو کمیته مرکزی حزب توده ایران بود. بیشتر آثار او در مهاجرت و به ویژه در کردستان عراق به چاپ رسید. کتاب «خنده گدا» که مجموعهای از داستانهای کوتاه کردی است یکی از ارزندهترین و به یادماندهترین آثار رئالیستی در مناطق کردنشین است. ایشان از دوستان عبدالرحمن شرفکندی (هه ژار) و عبدالرحمن ذبیحی بودند که شرح تلخی و شیرینیها و فراز و نشیبهای زندگی شان در کتاب (چیشتی مجیور) آمدهاست.
آثار
علی اشرف درویشیان نویسنده برجسته کُرد که برخی از داستانهای کُردی و از جمله داستان کوتاه خنده گدا را ترجمه کردهاست در پیشگفتار کتاب داستانهای کوتاه کردی چنین مینویسد:
«حسن قزلجی، از پیش کسوتان و بنیانگذاران داستان کوتاه کردی، در داستان «خندیدن گدا» با روایتی ساده و رئالیستی، حکایت مردی را به نگارش درمیآورد که جوانی و توان خود را در خدمت کسانی گذاشته که اینک، به هنگام درماندگی اش، حتی از دادن تکهای نان برای رفع گرسنگی او خودداری میکنند و داستان با طنزی تلخ به پایان میرسد. با خواندن زندگینامه نویسنده، در مییابیم که نوشتن در شرایط دربدری و بی سروسامانی، چه کار طاقت فرسا و مشقت باری است».[۱]
مرگ
حسن قزلجی در بهمن ماه ۱۳۶۱ دستگیر و بعد از سالها فعالیت سیاسی، در مهرماه ۱۳۶۳ در زندان اوین تهران به دلایل نامعلوم فوت کرد.[۱]
دولت کردستان عراق در یکی از میادین شهر سلیمانیه، از مجسمه حسن قزلجی پرده برداری کردهاست. در این مراسم، میدان مزبور نیز به میدان «قزلجی» تغییر نام یافت.
منابع
- علی اشرف درویشیان: پیشگفتار کتاب داستانهای کوتاه کردی، تهران، چشمه.
- حسن قزلجی: احساسش را در اوین برای ابد درمان کردند!
- یک سرگذشت: آقای حسن قزلچی
- /adabyatkurdi.htm استاد حسن قزلجی[پیوند مرده]
- کتابهای حسن قزلجی[پیوند مرده]
- شبکه رسمی کُردستان عراق - کُردسات KurdSat
- ↑ علی اشرف درویشیان: پیشگفتار کتاب داستانهای کوتاه کردی، تهران، چشمه