بلغارها شاخه از اقوام ترک بودند که نیمهکوچنشین در شمال و شمال غربی دریای خزر اطراف رود ولگا و شمال قفقاز زندگی میکردند. طوایف بلغار در طول مهاجرت خود به غرب در سراسر استپ اوراسیا، سایر گروههای قبیلهای و تأثیرات فرهنگی را در فرآیند قومسازی جذب کردند، از جمله قبایل ایرانی، فنلاندی و هونیک. امروزه نیمی از مردمان جمهوری خودمختار قبارطه-بلغار (کاباردینو بالکاریا) روسیه خود را وارث این قوم میدانند.[۱][۲][۳][۴][۵][۶]
شاخهای از قوم بلغارها، یکی از سه اجداد اولیه قومی بلغارهای امروزی کشور بلغارستان اروپاست که نام آنها بر این سرزمین باقی مانده است. این گروه قومی برابر پژوهشها حدود ۲ تا ۳ درصد ژنتیک مردم امروزی بلغارستان اروپا را تشکیل میدهد.[۷] دو گروه دیگر بلغارستان مردم هندواروپایی تراکیان (مردم هندو اروپایی باستانی ساکن در جنوب شرق اروپا و آناتولی) و اسلاوها بودند.[۸][۹]
تاریخچه
بُلغار ، در منابع اسلامی به مردمان ترکتباری اطلاق میشود که در اوایل قرون وسطی دو دولت، یکی در ناحیة رود وُلگا، و دیگری در کرانههای دانوب، بنیاد نهادند.پیشینه. ظاهراً بلغارهای اصلی همراه یکی از هجومهای هونها بهاستپهای جنوب روسیه رسیدند. نخستین کسی که به ایشان اشارهای دارد یوحنّا انطاکی است که از کمک آنها در 481 میلادی بهامپراتور زنون در جنگ با گوتها یاد میکند. در آن زمان استپهای حوالی رود کوبان و دریای مایُطِس (آزوف) مرکز سرزمین بلغارها بود، ولی برخی از اردوهای ایشان نیز در ناحیة دانوب سفلی و قفقاز مستقر بود. در تواریخ روم شرقی، کوبان سرزمین اصلی ایشان را بلغارستان بزرگ خواندهاند (تئوفانِس، نیکفوروس ). پس از مرگ خان کورت در 642میلادی، وحدت بلغارها احتمالاً بهسبب فشارِ قدرتِ روزافزون پادشاهی نوین خزران * ، از میان رفت.[۱۰]
بخشی از بلغارها تا قرن چهارم در اقامتگاههای قدیمی خود، کرانههای کوبان و مایطس، برجای ماندند. در این زمان، کنستانتیتوس پرفیروجنیتوس (ص 12، 42) این سرزمین را «بلغارستان سیاه» و تاریخهای روسی نیز مردم آنجا را «بلغارهای سیاه» خواندند. این بخش از بلغارها سهم عمدهای در تاریخ نداشتند و احتمالاً در موج بیوقفة [اقوام ] ماگیار (مجار)، پچنگ و کومان تحلیل رفتند. گروهی از بلغارها، که از دیگر گروهها بهمراتب بزرگتر بود، در 58/678 بهسرکردگی خان اسپرخ سرزمین خود را ترک گفتند، به نواحی بالکان و دانوب کوچ کردند و در آنجا، در میان قبایل اسلاو جنوبی، دولت تشکیل دادند. در مدتی بالنسبه کوتاه، گروه ترکان بلغار که تعدادشان کم بود در گروه پرجمعیتتر اسلاو جذب شدند. منابع اسلامی این سرزمین و اهالی آن را به نام بُرْجان میشناسند.سومین یا کوچکترین گروه در امتداد رود ولگا بهسمت شمال رفته (یافتههای باستانشناختی امروزه این امر را تأیید میکند) و در ملتقای رودهای کاما و ولگا سکونت گزیده بودند. در آنجا فین (فنلاندی)های بومی را مطیع کردند و دولتی جدید تشکیل دادند. این گروه همان «بلغار»های منابع عربی و «بُلکار»های منابع فارسیاند، و این نام هم بهسرزمین و هم بهمرکز دولت ایشان اطلاق میشود.منابع. برجستهترین منبع ما دربارة بلغارها ابنفَضلان است که عضو هیئت اعزامی خلیفه مقتدرباللّه نزد شاه بلغارها 309ـ310 برد.
منبعی که ابنرُسْتَه، حدودالعالم ، گردیزی، بکری و مَروْزَی ذکر کردهاند، اندکی متقدّمتر است. توصیفهایی که اصطخری، مسعودی و مقدسی آوردهاند چند دهه متأخّرتر از مطالب ابنفضلان است، و گزارش ابنحوقل نیز بهنیمة دوم قرن چهارم تعلق دارد. از این منابع اصلی که بگذریم، در دیگر آثار عربی و فارسی، مانند نوشتههای بیرونی، بیهقی، ابنندیم و غیره، اشاراتی معدود وجود دارد. ابوحامد غرناطی در قرن ششم و ابنبطوطه دو قرن پس از او از مملکت بلغارها دیدن کردند؛ ولی گزارش ابنبطوطه از شائبة جعل مبرّا نیست. پایان دولت بلغار در آثار مورّخان دورة مغول، نظیر ابناثیر، ابوالفِدا، رشیدالدین فضلالله، جوینی و دیگران منعکس است. منابع اروپایی فقط منحصر به وقایعنامههای روسی است که دربارة دورة قبل و بعد از حملة مغول سودمند است. چون منابع ما بیشتر به قرن چهارم تعلق دارد، آنچه در اینجا دربارة وضع داخلی بلغار میآید، مبتنی بر این منابع است و فقط بهصورت غیرمستقیم بهدورة بعد از آن قابل تعمیم است.سرزمین و جمعیّت. مرکز سرزمین بلغار مثلثی میان رودخانههای ولگا و کاما و اراضی جنوب ملتقای این دو رود بود. دربارة مرزهای قلمرو بلغار در منابع مطلب چندانی یافت نمیشود، و «سخن» پنجاه و یکم حدودالعالم (که بخطا عنوان بُرطاس داده شده) در تعیین همسایگان این سرزمین هیچ فایدهای ندارد. با این حال، نشانههایی دربارة این همسایگان و مناسباتشان با پادشاهی بلغار میتوان فراهم آورد.[۱۱]
قومیت
به دلیل فقدان شواهد قطعی، پژوهشهای مدرن از رویکرد قومشناسی در توضیح منشأ بلغارها استفاده میکنند. نظریههای جدیدتر کنفدراسیونهای عشایری مانند بلغارها را بهعنوان تشکیل چندین موجودیت فرهنگی، سیاسی و زبانی مختلف میدانند که میتوانند به همان سرعتی که شکل میگیرند منحل شوند و مستلزم فرآیند قومسازی باشد. هنگامی که قبایل ترک وارد استپ پونتیک-کاسپین در دوران پسا هونیک یا در اوایل قرن دوم بعد از میلاد شدند، کنفدراسیونهای آنها مجموعهای از گروههای قومی از ترکها، قفقازها، ایرانیها و مردم فنلاندی و تازهپیوستهشدهها را در بر گرفت. در طول مهاجرت های اوراسیا غربی خود به بالکان، آنها همچنین با ارمنی ها، سامی ها، اسلاوها، تراکی ها و یونانی های آناتولی در میان سایر جمعیت ها در تماس بودند. اگرچه اقوام قدیمی ایرانی تحت تأثیر مهاجرت گسترده ترک ها به استپ پونتیک-کاسپین قرار گرفتند، قرن های بعد شاهد از بین رفتن کامل هر دو زبان ایرانی و ترکی بودیم که نشان دهنده تسلط زبان اسلاو در میان مردم عادی بود.[۱۲][۱۳] [۱۳][۱۴][۱۵][۱۶][۱۷][۱۸]
منابع
- ↑ Golden 1992, p. 253, 256: "[Pontic Bulgars] With their Avar and Türk political heritage, they assumed political leadership over an array of Turkic groups, Iranians and Finno-Ugric peoples, under the overlordship of the Khazars, whose vassals they remained." ... "The Bulgars, whose Oguric ancestors ..."
- ↑ McKitterick, Rosamond (1995). The New Cambridge Medieval History. Cambridge University Press. p. 229. ISBN 9780521362924.
The exact ethnic origins of the Danubian Bulgars is controversial. It is in any case most probable that they had enveloped groupings of diverse origins during their migration westwards across the Eurasian steppes, and they undoubtedly spoke a form of Turkic as their main language. The Bulgars long retained many of the customs, military tactics, titles and emblems of a nomadic people of the steppes.
- ↑ Sophoulis 2011, pp. 65–66, 68–69: "The warriors who founded the Bulgar state in the Lower Danube region were culturally related to the nomads of Eurasia. Indeed, their language was Turkic, and more specifically Oğuric, as is apparent from the isolated words and phrases preserved in a number of inventory inscriptions." ... "It is generally believed that during their migration to the Balkans, the Bulgars brought with them or swept along several other groups of Eurasian nomads whose exact ethnic and linguistic affinities are impossible to determine... Sarmato-Alanian origin... Slav or Slavicized sedentary populations."
- ↑ Brook 2006, p. 13: "Thus, the Bulgars were actually a tribal confederation of multiple Hunnic, Turkic, and Iranian groups mixed together."
- ↑ "Bulgaria: Arrival of the Bulgars". Encyclopædia Britannica Online. Encyclopædia Britannica, Inc. Retrieved 3 June 2015.
The name Bulgaria comes from the Bulgars, a people who are still a matter of academic dispute with respect to their origin (Turkic or Indo-European) as well as to their influence on the ethnic mixture and the language of present-day Bulgaria.
[پیوند مرده] - ↑ "Bulgar". Encyclopædia Britannica Online. Encyclopædia Britannica, Inc. Retrieved 3 June 2015.
Although many scholars, including linguists, had posited that the Bulgars were derived from a Turkic tribe of Central Asia (perhaps with Iranian elements), modern genetic research points to an affiliation with western Eurasian populations.
- ↑ «A genetic atlas of human admixture history».
- ↑ https://www.britannica.com/place/Bulgaria/Economy
- ↑ "Bulgar | People, Language & Religion | Britannica". www.britannica.com (به انگلیسی). Retrieved 2025-02-16.
- ↑ «دانشنامه جهان اسلام بلغارها».
- ↑ «دانشنامه جهان اسلام،بلغارها».
- ↑ Pohl, Walter (1998), "Conceptions of Ethnicity in Early Medieval Studies", in Lester K. Little; Barbara H. Rosenwein (eds.), Debating the Middle Ages: Issues and Readings, Blackwell Publishers, pp. 13–24
- ↑ ۱۳٫۰ ۱۳٫۱ Golden 2011, p. 55.
- ↑ خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب
<ref> غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نامRashevوارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.). - ↑ Golden 1992, p. 261.
- ↑ خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب
<ref> غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نامGreatوارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.). - ↑ خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب
<ref> غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نامSaltovoوارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.). - ↑ D. Dimitrov (1987). "The Proto-Bulgarians in the Crimea in the VIII–IX cc.". Prabylgarite po severnoto i zapadnoto Chernomorie. kroraina.com. Varna.
پیوندها به بیرون
- Bulgarian Mythology and Folklore بایگانیشده در ۱۵ ژوئن ۲۰۱۲ توسط Wayback Machine
 | این یک مقالهٔ خرد روسیه است. میتوانید با گسترش آن به ویکیپدیا کمک کنید. |