Technopedia Center
PMB University Brochure
Faculty of Engineering and Computer Science
S1 Informatics S1 Information Systems S1 Information Technology S1 Computer Engineering S1 Electrical Engineering S1 Civil Engineering

faculty of Economics and Business
S1 Management S1 Accountancy

Faculty of Letters and Educational Sciences
S1 English literature S1 English language education S1 Mathematics education S1 Sports Education
teknopedia

url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url
  2. Weltenzyklopädie
  3. کنتاکی - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
کنتاکی - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
مختصات: ۳۷°۳۰′شمالی ۸۵°۰۰′غربی / ۳۷٫۵°شمالی ۸۵°غربی / 37.5; -85
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
همسود کنتاکی
Commonwealth of Kentucky
پرچم کنتاکی نشان دولتی کنتاکی
پرچم ایالت نشان رسمی ایالت
لقب(ها): Bluegrass State
ایالت چمن آبی
شعار(ها): United we stand, divided we fall
متحد ایستاده‌ایم، منفرد سقوط می‌کنیم Deo gratiam habeamus(لاتین)
باشد که شکرگزار خداوند باشیم
نقشه ایالت‌های آمریکا همراه برجسته‌بودن کنتاکی
نقشه ایالت‌های آمریکا همراه برجسته‌بودن کنتاکی
زبان رسمیانگلیسی[۱]
پایتختفرانکفورت
بزرگ‌ترین شهرلویی ویل
منطقهرتبهٔ سی و هفتم
 - کل۱۰۴٬۷۴۹ کیلومتر مربع
 - پهنا225 کیلومتر
 - طول۶۱۰ کیلومتر
 - % آب۱٫۷
 - عرض جغرافیایی۳۶° ۳۰′ N to 39° ۰۹′ N
 - طول جغرافیایی۸۱° ۵۸′ W to 89° ۳۴′ W
جمعیترتبهٔ بیست وششم
 - کل۴٬۱۷۳٬۴۰۵
 - تراکم۳۹٫۲۸ بر کیلومتر مربع
رتبهٔ بیست و سوم
بلندی
 - بالاترین نقطهبلک ماونتن[۲]
۱٬۲۶۳ متر
 - میانگین۲۳۰ متر
 - پایین‌ترین نقطهرودخانه میسیسیپی[۲]
۷۸ متر
پذیرش در اتحادیه۱ ژوئن، ۱۷۹۲ (میلادی) (پانزدهم)
فرمانداراندی بشیر (د)
قوه مقننه
سناتورهای ایالات متحده آمریکامیچ مکانل (ج)
جیم بانینگ (ج)
هیئت مجلس ایالات متحده آمریکافهرست
منطقه‌های زمانی 
 - نیمه شرقیEastern: UTC-5/DST-4
 - نیمه غربیCentral: UTC-6/DST-5
کوته‌نوشت‌هاKY، US-KY
وبگاهwww.kentucky.gov
برای دیگر کاربردها، کنتاکی (ابهام‌زدایی) را ببینید.
مقایسهٔ تولید ناخالص داخلی ایالت‌های آمریکا با کشورهای دیگر در سال ۲۰۱۲. ایالت کنتاکی در این سال تولید ناخالصی اش قابل مقایسه با کشور اوکراین بوده است.

کِنتاکی (به انگلیسی: Kentucky) پانزدهمین ایالتی است که به ایالات متحده آمریکا پیوست و از نظر فرهنگی از ایالت‌های جنوبی آمریکا است. مرکز آن فرانکفورت و شهرهای مهم آن لویی‌ویل و لکسینگتون است.

کنتاکی، که زمانی خانهٔ اقوام بومی آمریکا بود، در سال ۱۷۶۹ با ورود دنیل بون و سایر پیشگامان اروپایی به سرزمین مهاجران تبدیل شد. این ایالت، که نام آن احتمالاً از واژه‌ای ایروکویی به معنای «چمنزار» گرفته شده، در سال ۱۷۹۲ به عنوان پانزدهمین ایالت به اتحادیه آمریکا پیوست و تا آن زمان حدود ۷۳٬۰۰۰ مهاجر داشت. این جمعیت تا سال ۱۸۰۰ به ۲۲۰٬۰۰۰ نفر افزایش یافت که حدود ۴۰٬۰۰۰ نفر از آنان برده بودند.

کنتاکی به خاطر تنوع فرهنگی و طبیعی‌اش شناخته می‌شود، از معادن زغال‌سنگ و ویسکی بوربون گرفته تا مسابقه اسب‌دوانی کنتاکی دربی. این ایالت در عین حال میان فرهنگ جنوبی برده‌داری و شمال شهری و صنعتی آمریکا قرار دارد. منطقهٔ بلوگرس با مراتع و حصارهای سفید، فضایی آرام و سنتی دارد، در حالی که شمالی‌ترین بخش کنتاکی با میراث آلمانی و نزدیکی به سینسیناتی، اوهایو، چهره‌ای شهری دارد.

کنتاکی همچنین به‌عنوان یک چهارراه تاریخی شناخته می‌شود که همواره در میانهٔ شمال و جنوب قرار داشته است. این ایالت زادگاه دو رئیس‌جمهور جنگ داخلی آمریکا، آبراهام لینکلن از اتحادیه و جفرسون دیویس از کنفدراسیون بود. مساحت این ایالت ۱۰۴٬۶۵۶ کیلومتر مربع و جمعیت آن در سال ۲۰۲۰ حدود ۴٬۵۰۵٬۸۳۶ نفر و در سال ۲۰۲۴ حدود ۴٬۵۸۸٬۳۷۲ نفر برآورد شده است.

کنتاکی که پیش‌تر بخشی از مستعمره ویرجینیا بود، در اول ژوئن ۱۷۹۲ به‌عنوان پانزدهمین ایالت به اتحادیه ایالات متحده آمریکا پیوست.[۳] این ایالت به نام «ایالت بلوگرس» شناخته می‌شود که به چمن مرتعی اشاره دارد، گونه‌ای از چمن که توسط مهاجران اروپایی به این منطقه وارد شد و به صنعت تروبرد (پرورش اسب‌های اصیل) این ایالت کمک کرده است.[۴]

خاک حاصلخیز مناطق مرکزی و غربی این ایالت منجر به توسعه مزارع بزرگ تنباکو شد که مشابه مزارع ویرجینیا و کارولینای شمالی بود و پیش از تصویب متمم سیزدهم قانون اساسی ایالات متحده آمریکا از برده‌داری در ایالات متحده آمریکا استفاده می‌کردند. کنتاکی در رده‌بندی ملی ایالات متحده پنجمین تولیدکننده پرورش بز، هشتمین تولیدکننده گاو گوشتی[۵] و چهاردهمین تولیدکننده ذرت در ایالات متحده است.[۶]

هرچند کنتاکی مدت‌ها به‌عنوان مرکز صنعت تنباکو شناخته می‌شد، اقتصاد آن به بخش‌های غیرکشاورزی مانند تولید خودرو، تولید انرژی و پزشکی نیز گسترش یافته است.[۷] این ایالت در رده چهارم تولید خودرو و کامیون در میان ایالت‌های آمریکا قرار دارد.[۸] کنتاکی به‌عنوان یکی از ایالت‌های آپ‌لند جنوبی نیز شناخته می‌شود.

این ایالت میزبان طولانی‌ترین سامانه غار شناخته‌شده جهان در پارک ملی غار ماموت، بزرگ‌ترین شبکه آبراهه‌ها و جویبارهای قابل کشتیرانی در سرزمین اصلی ایالات متحده آمریکا و دو بزرگ‌ترین دریاچه مصنوعی شرق رود می‌سی‌سی‌پی است. پارک ملی غار ماموت دارای ۵۹۰ کیلومتر راه کشف شده درون غار می‌باشد.

جنبه‌های فرهنگی کنتاکی شامل مسابقه اسب‌دوانی، ویسکی بوربن، مون‌شاین (شراب غیرقانونی)، معدن‌کاری زغال‌سنگ، پارک ایالتی خانه قدیمی کنتاکی من، تولید خودرو، تنباکو، آشپزی جنوبی ایالات متحده آمریکا، باربیکیو، موسیقی بلوگرس، بسکتبال دانشگاهی، چوب بیسبال لوئیزویل اسلاگر و کی‌اف‌سی (Kentucky Fried Chicken) است.

جغرافیا

کنتاکی، یکی از ایالت‌های تشکیل‌دهنده ایالات متحده آمریکا است. کنتاکی با هفت ایالت هم‌مرز است: ویرجینیای غربی در شمال‌شرق، ویرجینیا در شرق، تنسی در جنوب، میزوری در غرب، ایلینوی در شمال‌غرب، و ایندیانا و اوهایو در شمال. تنها میزوری و تنسی با هشت ایالت هم‌مرز هستند. مرزهای کنتاکی عمدتاً توسط رودخانه‌ها مشخص می‌شوند، به‌جز در جنوب که با تنسی مرزی تقریباً مستقیم به طول حدود ۴۲۵ مایل (۶۸۵ کیلومتر) دارد و در جنوب‌شرق که مرزی نامنظم و کوهستانی با ویرجینیا دارد.

رودخانه تاگ و رودخانه بیگ سندی که به‌طور کلی به سمت شمال‌غرب جریان دارند، کنتاکی را از ویرجینیای غربی در شرق و شمال‌شرق جدا می‌کنند. در شمال، مرز کنتاکی از رود اوهایو تا رود می‌سی‌سی‌پی امتداد می‌یابد و در مسیر خود با ایالت‌های اوهایو، ایندیانا و ایلینوی هم‌مرز می‌شود. سپس رود می‌سی‌سی‌پی مرز کوتاه جنوب‌غربی کنتاکی با میسوری را مشخص می‌کند.

مرکز این ایالت، فرانکفورت، میان دو شهر بزرگ آن قرار دارد: لویی‌ویل که بر روی رود اوهایو واقع شده و لکسینگتون.

کنتاکی در منطقه آپ‌لند جنوبی واقع شده است.[۹][۱۰] بخش بزرگی از شرق کنتاکی بخشی از منطقه آپالاشیا است.

مرز شمالی کنتاکی توسط کرانه شمالی رود اوهایو[۱۱] و مرز غربی آن توسط رود می‌سی‌سی‌پی مشخص می‌شود. مرزهای رسمی این ایالت براساس مسیر رودخانه‌ها در زمان تأسیس کنتاکی در سال ۱۷۹۲ تعیین شده‌اند.

کنتاکی همچنین بخشی غیرمتصل به نام بند کنتاکی در منتهی‌الیه غربی خود دارد که توسط میزوری و تنسی احاطه شده و جزئی از شهرستان فولتن است. دسترسی جاده‌ای به این منطقه از طریق تنسی امکان‌پذیر است.

مناطق

کنتاکی به پنج منطقه اصلی تقسیم می‌شود:

آب و هوا

بیشتر کنتاکی دارای اقلیم پیراگرمسیری مرطوب (Cfa) است، با مناطق مرتفع رشته‌کوه آپالاش در جنوب‌شرق که دارای اقلیم اقیانوسی (Cfb) هستند.[۱۳]

  • میانگین دمای تابستانی: حدود ۸۷ درجه فارنهایت (۳۱ درجه سلسیوس)
  • میانگین دمای زمستانی: حدود ۲۳ درجه فارنهایت (−۵ درجه سلسیوس)
  • میانگین بارندگی سالانه: ۴۶ اینچ (۱٬۲۰۰ میلیمتر)

کنتاکی چهار فصل متمایز دارد و بالاترین دمای ثبت‌شده در این ایالت ۱۱۴ درجه فارنهایت (۴۶ درجه سلسیوس) در گرینزبرگ (۲۸ ژوئیه ۱۹۳۰) و پایین‌ترین دما −۳۷ درجه فارنهایت (−۳۸ درجه سلسیوس) در شلبیویل (۱۹ ژانویه ۱۹۹۴) بوده است.

دریاچه‌ها و رودخانه‌ها

کنتاکی با داشتن دومین میزان قابل کشتیرانی آبراهه‌ها در میان ایالات آمریکا، پس از آلاسکا، شناخته می‌شود.[۱۴] این ایالت توسط سه رودخانه بزرگ احاطه شده است:

رودخانه‌های مهم داخلی کنتاکی شامل رود کنتاکی، رود تنسی، رود کامبرلند، رود گرین و رود لیکینگ هستند.

این ایالت دارای سه دریاچه طبیعی بزرگ است، اما به‌دلیل دارا بودن بزرگ‌ترین دریاچه‌های مصنوعی شرق رود می‌سی‌سی‌پی، از جمله دریاچه کامبرلند و دریاچه کنتاکی مشهور است.

تاریخ

نام این ایالت از زبان بومیان منطقه گرفته شده، و از kenhtake به معنای دقیق «برروی بوته‌زار» می‌باشد.[۱۶]

در حدود ۹۵۰۰ سال پیش از میلاد، نخستین شواهد باستان‌شناسی از حضور انسان در کنتاکی متعلق به فرهنگ کلوویس، شکارچیان-گردآوران اولیه با ابزارهای سنگی، مشاهده شده است. از حدود ۱۸۰۰ سال پیش از میلاد، گذار تدریجی از اقتصاد شکار-گردآوری به کشاورزی آغاز شد.

در حدود ۹۰۰ میلادی، فرهنگ می‌سی‌سی‌پی در مناطق غربی و مرکزی و فرهنگ فورت انشنت در شرق کنتاکی ظهور یافت. در حالی که هر دو فرهنگ شباهت‌هایی داشتند، ساخت تپه‌های آیینی و خاکی، ویژگی خاص فرهنگ می‌سی‌سی‌پی بود.

در سده شانزدهم، این منطقه میزبان قبایل مختلفی از گروه‌های زبانی گوناگون بود، از جمله کیسپوکو، قبیله‌ای با زبان آلگانکی که بخش بزرگی از مرکز ایالت را کنترل می‌کرد.

اگرچه روایت‌های رایج ادعا می‌کنند که سرخپوستان بومی کنتاکی را تنها به‌عنوان «محل شکار» استفاده می‌کردند، اما شواهد باستان‌شناسی از وجود شهرک‌های دائمی و پیشرفته، از جمله تپه‌های تدفینی و سازه‌های سنگی دفاعی حکایت دارد.

با ورود اروپاییان در سده هفدهم، بیماری‌های همه‌گیر و تحولات اجتماعی باعث تغییر و پراکندگی قبایل بومی شد. تا اواخر سده هجدهم، قبایل بومی کنتاکی بیشتر به روستاهای کوچک یا سکونتگاه‌های موقتی محدود شده بودند.

نخستین کاوش‌های اروپاییان

نخستین کاوش‌های اروپاییان در کنتاکی احتمالاً در سال ۱۶۷۱ آغاز شد، اگرچه هیچ مدرکی وجود ندارد که کاوشگران فرانسوی یا اسپانیایی به جنوب رودخانه اوهایو پا گذاشته باشند. در سال‌های ۱۷۵۰ و ۱۷۵۱، توماس واکر و کریستوفر گیست، این منطقه را بررسی و نقشه‌برداری کردند.

با ورود بیشتر مهاجران اروپایی، درگیری‌ها با سرخپوستان بومی که این منطقه را به‌عنوان قلمرو شکار خود می‌دانستند، آغاز شد. در ۱۶ ژوئن ۱۷۷۴، جیمز هارود شهرک هارودزتاون (هارودزبورگ کنونی) را بنیان گذاشت که به نخستین سکونتگاه دائمی اروپاییان در کنتاکی تبدیل شد.

در سال ۱۷۷۶، مجمع عمومی ویرجینیا منطقه کنتاکی را به‌عنوان یک شهرستان مستقل از شهرستان فینکسل جدا کرد. در این دوره، جنگ‌های چروکی-آمریکایی نیز رخ داد.

تا سال ۱۷۹۰، گزارش‌های رسمی دولت ایالات متحده حاکی از آن بود که ۱٬۵۰۰ نفر از مهاجران اروپایی کنتاکی در درگیری با سرخپوستان بومی کشته شده بودند.

ایالت شدن

در سال ۱۷۸۰، منطقه کنتاکی به سه شهرستان جفرسون، لینکلن و فییت تقسیم شد، اما همچنان به‌عنوان «منطقه کنتاکی» اداره می‌شد. ساکنان این منطقه بارها از مجمع عمومی ویرجینیا و کنگره کنفدراسیون درخواست جدایی و تبدیل به ایالت مستقل را داشتند. پس از ده نشست قانون اساسی در دنویل بین سال‌های ۱۷۸۴ تا ۱۷۹۲، کنتاکی در ۱ ژوئن ۱۷۹۲ به‌عنوان پانزدهمین ایالت به اتحادیه پیوست و آیزاک شلبی به‌عنوان نخستین فرماندار آن انتخاب شد.

در سدۀ ۱۹، مناطق مرکزی و غربی کنتاکی به مرکز مزارع بزرگ تنباکو و شاهدانه تبدیل شدند که با استفاده از کار برده‌ها اداره می‌شدند. لویی‌ویل به یکی از بازارهای اصلی خرید و فروش برده تبدیل شد.

در دوران جنگ داخلی آمریکا، کنتاکی به‌عنوان یک ایالت مرزی برده‌دار باقی ماند، اما رسماً به اتحادیه وفادار بود. با این حال، برخی از ساکنان کنتاکی در سال ۱۸۶۱ دولت موقت کنفدراسیون را با پایتخت در بولینگ گرین تأسیس کردند، اما این دولت تنها در مناطقی که تحت کنترل کنفدراسیون بود فعالیت داشت.

پس از جنگ داخلی، کنتاکی به تدریج از اقتصاد کشاورزی به صنعتی تغییر کرد. در اوایل قرن بیستم، جنگ‌های تنباکوی «پچ سیاه» در مناطق غربی این ایالت رخ داد که طی آن کشاورزان محلی علیه انحصار شرکت‌های تنباکو قیام کردند. این درگیری‌ها سرانجام با اعلام حکومت نظامی پایان یافت.

مردم

ترکیب قومی بر اساس سرشماری ۲۰۲۰ ایالات متحده آمریکا
نژاد و قومیت[۱۷] تنها مجموع
سفیدپوستان غیر هیسپانیک ۸۱٫۳٪ ۸۵٫۰٪
سیاه‌پوستان آمریکا ۷٫۹٪ ۹٫۴٪
آمریکایی‌های هیسپانیک و لاتین – ۴٫۶٪
آسیایی آمریکایی‌ها ۱٫۶٪ ۲٫۱٪
سرخ‌پوستان ایالات متحده آمریکا ۰٫۲٪ ۱٫۸٪
آمریکایی اقیانوسیه‌ای‌ها ۰٫۱٪ ۰٫۲٪
سایر ۰٫۳٪ ۰٫۹٪


طبق آمار رسمی اداره آمار ایالات متحده آمریکا، بزرگ‌ترین گروه قومی در کنتاکی در سال ۲۰۱۳، تبار آمریکایی با ۲۰٫۲٪ از جمعیت بود.[۱۸]

در سرشماری ۱۹۸۰، پیش از آنکه «تبار آمریکایی» به‌عنوان گزینه‌ای رسمی در سرشماری افزوده شود، بزرگ‌ترین تبارهای ادعاشده شامل آمریکایی‌های انگلیسی‌تبار (۴۹٫۶٪)، آمریکایی‌های ایرلندی‌تبار (۲۶٫۳٪) و آلمانی آمریکایی‌ها (۲۴٫۲٪) بودند.[۱۹]

در مناطق شهری جفرسون، اولدهام، لکسینگتون، بون، کنتون و کمبل، بزرگ‌ترین گروه قومی گزارش‌شده آلمانی‌ها هستند.

آفریقایی-آمریکایی‌ها که پیش از جنگ داخلی آمریکا عمدتاً به‌عنوان برده کار می‌کردند، ۲۵٪ از جمعیت کنتاکی را تشکیل می‌دادند. با مهاجرت بزرگ در قرن بیستم، این درصد کاهش یافت و اکنون حدود ۸٪ از جمعیت ایالت را تشکیل می‌دهند.[۲۰]

جمعیت‌های هیسپانیک و آسیایی کنتاکی کوچک هستند اما از اواخر قرن بیستم به‌طور قابل توجهی رشد کرده‌اند. بیشتر هیسپانیک‌های این ایالت از تبار مکزیکی و بیشتر آسیایی‌های آن از تبار چینی و هندی هستند.[۲۱] یک جامعه ویتنامی نیز در لکسینگتون و لویی‌ویل وجود دارد.


اقتصاد

تویوتا کمری، پرفروش‌ترین خودروی ایالات متحده، که در جرج‌تاون، کنتاکی تولید می‌شود.

کنتاکی از اوایل تاریخ خود به دلیل شرایط کشاورزی مطلوبش شناخته شد. این ایالت محل نخستین شراب‌خانه تجاری ایالات متحده در شهرستان جسامین، کنتاکی (۱۷۹۹) بود و به دلیل محتوای بالای کلسیم در خاک منطقه بلوگرس، به سرعت به مرکز پرورش و مسابقه اسب تبدیل شد.

در سال ۲۰۰۶، کنتاکی در رتبه پنجم ملی در تولید پرورش بز، هشتم در تولید گاو گوشتی[۲۲] و چهاردهم در تولید ذرت قرار داشت. کنتاکی به‌عنوان مرکز عمده صنعت تنباکو شناخته می‌شود و هم در تولید و هم در تجارت این محصول نقش دارد.

اقتصاد کنتاکی به بخش‌های غیرکشاورزی نیز گسترش یافته است، به ویژه در زمینه‌های تولید خودرو، تولید سوخت‌های انرژی و خدمات پزشکی.[۷] این ایالت در سال ۲۰۰۳ از نظر تعداد خودروها و کامیون‌های مونتاژشده، در رتبه چهارم ایالات متحده قرار داشت.[۸]

فورد سری-اف، پرفروش‌ترین کامیون در ایالات متحده، که در لویی‌ویل تولید می‌شود.

کنتاکی از گذشته یکی از تولیدکنندگان اصلی زغال‌سنگ بوده است، اما این صنعت از دهه ۱۹۸۰ به‌تدریج رو به افول گذاشته و شمار کارکنان آن بین سال‌های ۲۰۱۱ و ۲۰۱۵ به کمتر از نصف کاهش یافته است.

تا سال ۲۰۱۰، ۲۴ درصد از برق تولیدی ایالات متحده به اورانیوم غنی‌شده یا زغال‌سنگ استخراج‌شده از دو میدان زغال‌سنگ کنتاکی وابسته بود. این ایالت همچنین محل کارخانه پراکندگی گازی پادوکا بود که تنها مرکز غنی‌سازی اورانیوم با درجه پایین در کشور محسوب می‌شد.

کنتاکی ۹۵ درصد از ویسکی بوربن جهان را تولید می‌کند و تعداد بشکه‌های در حال کهنگی این نوشیدنی (بیش از ۵٫۷ میلیون بشکه) از جمعیت این ایالت بیشتر است.[۲۳] تولید بوربن در کنتاکی بین سال‌های ۱۹۹۹ و ۲۰۱۵ به میزان ۱۷۰ درصد افزایش یافت و در سال ۲۰۱۹ بیش از ۵۰ کارخانه تقطیر در این ایالت فعال بودند.

صادرات کنتاکی در سال ۲۰۱۲ به ۲۲٫۱ میلیارد دلار رسید و محصولات و خدمات آن به ۱۹۹ کشور صادر شد.[۲۴]

فورت ناکس، پایگاه نیروی زمینی ایالات متحده آمریکا، که به دلیل ذخیره طلای بزرگ خود شهرت دارد، بین لویی‌ویل و الیزابت‌تاون قرار دارد. در ماه مه ۲۰۱۰، مرکز منابع انسانی ارتش آمریکا، بزرگ‌ترین ساختمان اداری ایالت با مساحت نزدیک به ۹۰۰٬۰۰۰ فوت مربع، در فورت ناکس افتتاح شد و حدود ۴۳۰۰ نفر از نظامیان و غیرنظامیان را به کار گرفت.

کنتاکی دو زندان فدرال ایالات متحده آمریکا دارد: USP Big Sandy در شهرستان مارتین، کنتاکی و USP McCreary در شهرستان مک‌کرری در جنگل ملی دانیل بون.

در سال ۲۰۱۲، این ایالت تولید ناخالص داخلی برابر با ۱۸۶٬۲۶۶ میلیارد دلار داشت که بیش از تولید ناخالص داخلی کشور اوکراین (۱۷۶٬۳۰۹ میلیارد دلار) بود.[۲۵]

تولید ناخالص داخلی ایالت در سال ۲۰۲۰ معادل ۲۱۳ میلیارد دلار بود.[۲۶] در سال ۲۰۲۳، درآمد سرانه در کنتاکی ۵۵٬۳۶۰ دلار آمریکا بود.[۲۷]

تا مارس ۲۰۲۴، نرخ بیکاری ایالت ۴٫۵٪ بوده است.[۲۸]

مشاهیر

از افراد مشهور این سرزمین می‌توان هریت بیچر استو، جانی دپ، جنیفر لارنس، جفرسون دیویس، محمد علی کلی، دایان سایر، کلونل هارلند ساندرز (مؤسس رستوران‌های زنجیره‌ای کی‌اف‌سی)، آبراهام لینکلن و ادگار کیسی را نام برد.

دانشگاه‌های مشهور

منظره‌ای از دریاچه مارتینز فورک لیک.
رودخانه کامبرلند در ایالت کنتاکی

پیوند به بیرون

در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ کنتاکی موجود است.

نگارخانه

منابع

  1. ↑ "Kentucky State Symbols", Kentucky Department for Libraries and Archives (به انگلیسی), archived from the original on 30 November 2006, retrieved 25 August 2007 Retrieved on 2006-11-29.
  2. ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ "Science In Your Backyard: Kentucky", United States Geological Survey (به انگلیسی) Retrieved on 2006-11-29.
  3. ↑ ["How) Kentucky Became a State". Puerto Rico 51st. August 8, 2014. [Archived from the original on February 21, 2020. Retrieved February 21, 2020. {{cite web}}: Check |archive-url= value (help); Check |url= value (help)](https://web.archive.org/web/20200221205433/http://www.pr51st.com/kentucky/%7Curl-status=live}})
  4. ↑ [[۱](https://statesymbolsusa.org/symbol-official-item/kentucky/state-nickname/bluegrass-state) "The Bluegrass State"]. State Symbols USA. June 2014. [[۲](https://web.archive.org/web/20200421220530/https://statesymbolsusa.org/symbol-official-item/kentucky/state-nickname/bluegrass-state) Archived] from the original on April 21, 2020. Retrieved March 19, 2020. {{cite web}}: Check |archive-url= value (help); Check |url= value (help)
  5. ↑ [[۳](https://web.archive.org/web/20060504170140/http://www.bamabeef.org/NewStateandCountyrankings05.htm) "2007 Rankings of States and Counties"]. Alabama Cattlemen's Association. Archived from [[۴](http://www.bamabeef.org/NewStateandCountyrankings05.htm) the original] on May 4, 2006. Retrieved May 1, 2007. {{cite web}}: Check |archive-url= value (help); Check |url= value (help)
  6. ↑ [[۵](https://web.archive.org/web/20070605025350/http://www.econedlink.org/lessons/EM453/docs/em453_Corn_Production_Det_Answers.pdf) "Corn Production Detective"]. National Council on Economic Education. Archived from [[۶](http://www.econedlink.org/lessons/EM453/docs/em453_Corn_Production_Det_Answers.pdf) the original] on June 5, 2007. Retrieved May 3, 2007. {{cite web}}: Check |archive-url= value (help); Check |url= value (help)
  7. ↑ ۷٫۰ ۷٫۱ Hunt, Matthew (2019). "Are Kentucky Farmers Prepared for Farm-Related Emergencies?". Journal of Agromedicine. 24 (1): 9–14. doi:10.1080/1059924x.2018.1536571. ISSN 1059-924X. PMID 30317936. S2CID 52977999.
  8. ↑ ۸٫۰ ۸٫۱ Strong, Marvin E. "Gene" Jr. (December 31, 2003). [[۷](http://www.tradeandindustrydev.com/region/kentucky/kentucky-in-middle-auto-alley-429) "Kentucky: In the Middle of Auto Alley"]. Trade and Industry Development. [[۸](https://web.archive.org/web/20220814053224/https://www.tradeandindustrydev.com/region/kentucky/kentucky-middle-auto-alley-429) Archived] from the original on August 14, 2022. Retrieved November 28, 2012. {{cite web}}: Check |archive-url= value (help); Check |url= value (help)
  9. ↑ Frederick C. Mish (2003). [[۹](https://books.google.com/books?id=O78rzaI2XmUC&pg=RA1-PA1562) Merriam-Webster's Collegiate Dictionary] (11th ed.). مریام-وبستر. p. 1562. ISBN 978-0-87779-809-5. Retrieved January 17, 2013. {{cite book}}: Check |url= value (help)
  10. ↑ [The North American Midwest: A Regional Geography. New York: Wiley) Publishers. 1955. {{cite book}}: Check |url= value (help)
  11. ↑ United States Supreme Court. [[۱۰](https://www.law.cornell.edu/supremecourt/text/136/479) "Indiana v. Kentucky, 136 U.S. 479 (1890) KENTUCKY"]. LII / Legal Information Institute. Cornell University Law School. Retrieved 17 August 2024. {{cite web}}: Check |url= value (help)
  12. ↑ Gnadinger, Zac (February 13, 2023). [[۱۱](https://www.kynativeplants.com/post/ecological-regions-of-kentucky) "The Ecological Regions of Kentucky"]. KY Native Plants. Retrieved December 17, 2023. {{cite web}}: Check |url= value (help)
  13. ↑ commons:File:US_50_states_Köppen.svg, August 18, 2016
  14. ↑ [[۱۲](http://www.corbinkentucky.us/fishing.htm) "Corbin, Kentucky: A Fisherman's Paradise"]. Corbin, Kentucky Economic Development. Retrieved November 29, 2006. {{cite web}}: Check |url= value (help)
  15. ↑ Kleber, John E., ed. (1992). "Rivers". The Kentucky Encyclopedia. The University Press of Kentucky. p. 774.
  16. ↑ Mithun, Marianne. 1999. Languages of Native North America. Cambridge: Cambridge University Press, pg. 312
  17. ↑ [[۱۳](https://www.census.gov/library/visualizations/interactive/race-and-ethnicity-in-the-united-state-2010-and-2020-census.html) "Race and Ethnicity in the United States: 2010 Census and 2020 Census"]. census.gov. United States Census Bureau. August 12, 2021. [[۱۴](https://web.archive.org/web/20210815165418/https://www.census.gov/library/visualizations/interactive/race-and-ethnicity-in-the-united-state-2010-and-2020-census.html) Archived] from the original on August 15, 2021. Retrieved September 26, 2021. {{cite web}}: Check |archive-url= value (help); Check |url= value (help)
  18. ↑ Data Access and Dissemination Systems (DADS). [[۱۵](https://www.census.gov/) "U.S. Census website"]. census.gov. [[۱۶](https://web.archive.org/web/20210709054630/https://www.census.gov/) Archived] from the original on July 9, 2021. Retrieved June 25, 2016. {{cite web}}: Check |archive-url= value (help); Check |url= value (help)
  19. ↑ ["Ancestry) of the Population by State: 1980 – Table 3" (PDF). Census.gov. Archived from [the original (PDF) on July) 15, 2020. Retrieved October 9, 2023. {{cite web}}: Check |archive-url= value (help); Check |url= value (help); Check date values in: |archive-date= (help)
  20. ↑ [[۱۷](https://www.census.gov/library/visualizations/interactive/race-and-ethnicity-in-the-united-state-2010-and-2020-census.html) "Race and Ethnicity in the United States: 2010 Census and 2020 Census"]. Census.gov. U.S. Census Bureau. [[۱۸](https://web.archive.org/web/20210815165418/https://www.census.gov/library/visualizations/interactive/race-and-ethnicity-in-the-united-state-2010-and-2020-census.html) Archived] from the original on August 15, 2021. Retrieved September 23, 2022. {{cite web}}: Check |archive-url= value (help); Check |url= value (help)
  21. ↑ [[۱۹](https://www.britannica.com/place/Kentucky/Plant-and-animal-life#ref279943) "Kentucky – Forests, Mammals, Birds"]. [[۲۰](https://web.archive.org/web/20231119145244/https://www.britannica.com/place/Kentucky/Plant-and-animal-life#ref279943) Archived] from the original on November 19, 2023. Retrieved November 19, 2023. {{cite web}}: Check |archive-url= value (help); Check |url= value (help); Text "Britannica" ignored (help)
  22. ↑ ["2007 Rankings of States and Counties". bamabeef.org. Retrieved May 1, 2007. {{cite web}}: Check |url= value (help); External link in |) archive-url= (help); Text "](http://www.bamabeef.org/NewStateandCountyrankings05.htm" ignored (help); Text "](https://web.archive.org/web/20060504170140/http://www.bamabeef.org/NewStateandCountyrankings05.htm" ignored (help)
  23. ↑ Eblin, Tom (December 27, 2015). [[۲۱](http://www.kentucky.com/news/local/news-columns-blogs/tom-eblen/article51795000.html) "Year in Kentucky business saw Toyota expand, bourbon boom, coal decline"]. Lexington Herald-Leader. [[۲۲](https://web.archive.org/web/20151231033339/http://www.kentucky.com/news/local/news-columns-blogs/tom-eblen/article51795000.html) Archived] from the original on December 31, 2015. Retrieved January 3, 2016. {{cite news}}: Check |archive-url= value (help); Check |url= value (help)
  24. ↑ Snchez, Francisco J. (March 15, 2013). [[۲۳](https://web.archive.org/web/20160308122022/http://www.kentucky.com/opinion/op-ed/article44410905.html) "Ky. one of fastest-growing states in exporting products"]. Lexington Herald Leader. Archived from [[۲۴](http://www.kentucky.com/2013/03/15/2558257/ky-one-of-fastest-growing-states.html) the original] on March 8, 2016. Retrieved July 10, 2013. {{cite web}}: Check |archive-url= value (help); Check |url= value (help)
  25. ↑ بر طبق آمار ۲۰۰۷ صندوق بین‌المللی پول که در جداول قیاس زیر ارائه گردیده‌اند:

    Wikipedia contributors, "Comparison between U.S. states and countries nominal GDP," Wikipedia, The Free Encyclopedia, http://en.wikipedia.org/wiki/Comparison_between_U.S._states_and_countries_nominal_GDP (accessed September 5, 2008).

  26. ↑ [[۲۵](https://fred.stlouisfed.org/series/KYNGSP) "Gross Domestic Product: All Industry Total in Kentucky (KYNGSP)"]. FRED. [[۲۶](https://web.archive.org/web/20220120223427/https://fred.stlouisfed.org/series/KYNGSP) Archived] from the original on January 20, 2022. Retrieved January 27, 2022. {{cite web}}: Check |archive-url= value (help); Check |url= value (help)
  27. ↑ [[۲۷](https://www.statista.com/statistics/205414/per-capita-personal-income-in-kentucky/) "Per capita income Kentucky U.S. 2023"]. Statista (به انگلیسی). Retrieved 2025-04-28. {{cite web}}: Check |url= value (help)
  28. ↑ [[۲۸](https://kystats.ky.gov/KYLMI/PressRelease/b6324192-88d1-431f-ad51-89d98bfc766f) "Kentucky Education and Labor Cabinet Releases March 2024 Unemployment Report"]. Kentucky Center for Statistics. April 18, 2024. [[۲۹](https://web.archive.org/web/20240430193723/https://kystats.ky.gov/KYLMI/PressRelease/b6324192-88d1-431f-ad51-89d98bfc766f) Archived] from the original on April 30, 2024. Retrieved April 30, 2024. {{cite web}}: Check |archive-url= value (help); Check |url= value (help)
آیکون خرد

این یک مقالهٔ خرد ایالات متحده آمریکا است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید.

Pusat Layanan

UNIVERSITAS TEKNOKRAT INDONESIA | ASEAN's Best Private University
Jl. ZA. Pagar Alam No.9 -11, Labuhan Ratu, Kec. Kedaton, Kota Bandar Lampung, Lampung 35132
Phone: (0721) 702022
Email: pmb@teknokrat.ac.id