Technopedia Center
PMB University Brochure
Faculty of Engineering and Computer Science
S1 Informatics S1 Information Systems S1 Information Technology S1 Computer Engineering S1 Electrical Engineering S1 Civil Engineering

faculty of Economics and Business
S1 Management S1 Accountancy

Faculty of Letters and Educational Sciences
S1 English literature S1 English language education S1 Mathematics education S1 Sports Education
teknopedia

teknopedia

teknopedia

teknopedia

teknopedia

teknopedia
teknopedia
teknopedia
teknopedia
teknopedia
teknopedia
url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url
  2. Weltenzyklopädie
  3. عنبیه
عنبیه
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
عنبیه
عنبیه بخش آبی این نگاره چشم است که مردمک (سوراخ سیاه در میانه چشم) و صلبیه (بخش سفید کناری) است. قرنیه چون شفاف است، دیده نمی‌شود. همچنین در این نگاره موی‌رگ‌های خونی صلبیه نیز دیده می‌شوند. این ساختارها را به راحتی می‌توان در هر چشمی دید.
کالبدشناسی چشم انسان که عنبیه در قسمت بالا و چپ قرار دارد.
جزئیات
ساخته ازمیان‌پوست و برون‌پوست
سرخرگ‌هاسرخرگ مژگانی خلفی بلند
عصب‌دهیعصب‌های مژگانی بلند، عصب‌های مژگانی کوتاه
شناسه‌ها
MeSHD007498
TA98A15.2.03.020
TA26753
FMA58235

عِنَبیه یا تیتَک (به انگلیسی: Iris) بخش رنگدانه‌دار چشم است. در فرمانروی جانوران تنها طنابداران عنبیه دارند.[۱]

عنبیه در پشت قرنیه قرار گرفته‌ است. در میانه‌یِ عنبیه، سوراخی به نامِ مردمک وجود دارد که نور از آنجا به چشم وارد می‌شود. این دریچه مقدار نور را تنظیم می‌کند؛ یعنی هر وقت که محیط روشن‌تر و پرنورتر باشد، مردمک چشم تنگ می‌شود و برعکس، آنجا که نور کمتر است، گشاد می‌شود تا نور کافی به داخل چشم نفوذ کند. این کار با انقباض و انبساطِ ماهیچه‌های موجود در بافتِ عنبیه و تحت اثر اعصاب سمپاتیک و پاراسمپاتیک صورت می‌گیرد.

عنبیه بخش جلویی پرده عضلانی عروقی و دنباله مشیمیه است که در جلوی عدسی قرار دارد. عنبیه از لحاظ شکل مسطح و عمودی است. میان این قسمت مسطح و «قرنیه» فضایی وجود دارد که مملو از مایع مخصوص و شفافی بنام «زلالیه» است.[۲]

بخش‌ها

[ویرایش]
عِنَبیه یا تیتَک

عنبیه دارای دو سطح جلویی (قدامی) و پشتی (خلفی) است. سطح جلویی آن به طرف قرنیه بوده و کمی کوژ (محدب) است. سطح پشتی کمی کاو (مقعر) و کنار خارجی آن مجاور تنه مژگانی و قسمت مرکزی آن روی عدسی قرار دارد. این پرده فضای میان عدسی و قرنیه را به اتاق‌های جلویی و پشتی تقسیم می‌کند. اتاق‌های جلویی در جلوی عنبیه واقع شده و حد جلویی آن سطح پشتی قرنیه و حد عقبی آن سطح جلویی عنبیه و قسمتی از سطح جلویی عدسی است.

اتاق پشتی که در پشت عنبیه قرار گرفته حد جلویی آن سطح پشتی عنبیه و حد عقبی آن سطح جلویی عدسی است.

عنبیه به ترتیب از قسمت‌های زیر ساخته شده‌است: ۱- لایه پوششی جلویی ۲- بافت ویژه عنبیه که دارای سلول‌های رنگین و رگ‌های خونی است ۳- ماهیچه تنگ‌کننده مردمک یا عضله حلقوی ۴- ماهیچه گشادکننده مردمک یا عضلات شعاعی ۵- لایه پوششی پشتی که دارای رنگدانه است.

از داخل به خارج، مردمک در مرکز عنبیه است و بخش مردمکی بلافاصله بعد از مردمک قرار دارد. پس از آن طوقک است که جداکننده بخش مردمکی و مژگانی است. بخش مژگانی بلافاصله بعد از طوقک شروع شده و تا لبه بیرونی عنبیه را در بر می‌گیرد. مرز مژگانی (لیمبوس) لبه بیرونی عنبیه است. حلقه طوقک بزرگ‌ترین نشانه در عنبیه به‌شمار می‌آید.. طوقک عنبیه را به دو بخش مردمکی و مژگانی تقسیم می‌کند.

رنگ

[ویرایش]
مقالهٔ اصلی: رنگ چشم
به علت نبود رنگدانه، چشمان فرد زال به رنگ قرمز (خون جاری در چشم) در می‌آید.

رنگ عنبیه از صفاتی که به فنوتیپ فرد (که خود به ژنوتیپ او وابسته است) بستگی دارد. این رنگ (چه قهوه‌ای، چه مشکی، آبی، خاکستری، سبز...) به‌طور کلی به دو نوع رنگدانه بستگی دارد: ملانین (عموماً) و لیپوفوسین (برای برخی از انواع سبز). در صورت نبود هیچ‌گونه رنگدانه‌ای (زالی)، چشم می‌تواند به رنگ خونی که در آن جاری است در بیاید.

رنگ‌های عنبیه در نقاط مختلف جهان بسیار متنوع و گوناگون‌اند. برخی از آن‌ها از دو یا چندین رنگ مختلف تشکیل شده‌اند. رنگ‌های قهوه‌ای، مشکی و بلوطی متداول‌ترین رنگ‌های عنبیه هستند که حدود سه‌چهارم جمعیت جهان را تشکیل می‌دهند. حدود ۸٪ جمعیت جهان دارای چشمانی آبی‌رنگ هستند؛ که اکثر آنان اروپایی و شمال‌آمریکایی هستند.[نیازمند منبع]

رنگ‌های چشم افراد در نقاط مختلف جهان به شیوهٔ ناهمسانی پراکنده شده‌است. مهاجرت اقوام و نیز جهشهای ژنتیکی در طول تاریخ در این گوناگونی بی‌تأثیر نیستند.

دو نوع ناهم‌رنگی (هِتِروکرومی).
  • زالی (آلبینیسم)؛ مورد نادری است که در اثر نبود رنگ‌دانه به وجود می‌آید.
  • ناهمرنگی عنبیه؛ که هنگامی اتفاق می‌افتد که هر کدام از چشمان فرد به یک رنگ دیگر باشد (در انسان نادر است)، یا عنبیهٔ چشم دارای چند بخش جدا با رنگ‌های مختلف باشد.

نگارخانه

[ویرایش]
  • کوروئید و عنبیه.
    کوروئید و عنبیه.
  • عنبیه.
    عنبیه.
  • نیمه بالایی یک بخش ساژیتال از کره چشم.
    نیمه بالایی یک بخش ساژیتال از کره چشم.

منابع

[ویرایش]
  • «ویکی‌پدیای فرانسوی». دریافت‌شده در ۱۸ فوریه ۲۰۰۹.
  1. ↑ "iris". فرهنگ انگلیسی آکسفورد (Online ed.). انتشارات دانشگاه آکسفورد. (Subscription or participating institution membership required.)
  2. ↑ نوری، حسین: شگفتی‌های جهان آفرینش/ دستگاه بینایی (۲). در: مجله «درس‌هایی از مکتب اسلام». خرداد ۱۳۴۰، سال سوم - شماره ۴.
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=عنبیه&oldid=41282893»
Pusat Layanan

UNIVERSITAS TEKNOKRAT INDONESIA | ASEAN's Best Private University
Jl. ZA. Pagar Alam No.9 -11, Labuhan Ratu, Kec. Kedaton, Kota Bandar Lampung, Lampung 35132
Phone: (0721) 702022
Email: pmb@teknokrat.ac.id