Technopedia Center
PMB University Brochure
Faculty of Engineering and Computer Science
S1 Informatics S1 Information Systems S1 Information Technology S1 Computer Engineering S1 Electrical Engineering S1 Civil Engineering

faculty of Economics and Business
S1 Management S1 Accountancy

Faculty of Letters and Educational Sciences
S1 English literature S1 English language education S1 Mathematics education S1 Sports Education
teknopedia

teknopedia

teknopedia

teknopedia

teknopedia

teknopedia
teknopedia
teknopedia
teknopedia
teknopedia
teknopedia
url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url url
  2. Weltenzyklopädie
  3. ایل شکاک - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
ایل شکاک - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
تصویر پوشاک مرد کرد کرمانج

شِکاک نام یکی از ایل‌های بزرگ کُرد ساکن استان آذربایجان غربی و در شهرهای ارومیه، سلماس و اشنویه ایران می‌باشد.[۱][۲][۳] محل زندگی مردم ایل شکاک شهرستان‌های ارومیه، سلماس و اشنویه می‌باشد که در سال‌های اخیر بیشتر یکجانشین شده‌اند. مردم ایل شکاک به زبان کُردی کرمانجی صحبت می‌کنند.

تاریخچه

ایالات کرد در سال ۱۸۳۵

نام ایل شکاک برای اولین بار در کتب خطی ایزدی مربوط به سال ۱۲۰۷ میلادی ذکر شده است، جایی که آنها به عنوان یکی از قبایل وابسته به پیر سینی دارانی، که یک قدیس ایزدی است که در دین ایزدی به عنوان پروردگار دریا معرفی می‌شود، ذکر شده است.[۴][۵]

در شرفنامه بدلیسی دو بار از آنها یاد شده است. اول، در باب امارت بوتان[۶] به عنوان یکی از چهار طایفه ساکن فینیک[۷] دوم، در باب امارت ایوبیان حصن کیفا از آنها نیز یاد شده است.[۸][۹]

در دفتر عثمانی قرن شانزدهم، از آنها در مناطق بیریجیک، کاهتا، جوم، سوروچ و راوندان نام برده شده و «تایفه ای اکراد شیکاکی» نامیده شده است.[۱۰] در دفتر دیگری از آنها در منطقه چمشگزک ترکیه فعلی یاد شده است.[۱۱]

از قبیله‌های شکاک می‌توان به «Awdoǐ یا Evdoyî» اشاره کرد[۱۲] که بر اساس تاریخ شفاهی آنها آنها در قرن هفدهم از دیاربکر آمدند و در غرب دریاچه ارومیه سکونت گزیدند، که باعث آواره شدن ایل دنبلی شد.[۱۳]

تیره‌های ایل شکاک

کارداری و عبدویی دو تیره ایل شکاک هستند. در بین ایل شکاک دو دسته دیگر از طوایف کرد زندگی می‌کنند که در بین تیره‌های دوگانه شکاک‌ها جای نمی‌گیرند؛ ولی با آن‌ها بوده و هستند. دسته اول کرمانج‌ها و دیگری سادات.[۱۴]

تیره کارداری از ۱۲ طایفه تشکیل شده است که عبارتند از:

  • پزاقا کارداری
  • مامدی کاردار
  • بوتی
  • پاچیک
  • خدری
  • خلیفی
  • دلان
  • فنک
  • گورک
  • شری
  • نیسانی
  • مقری

مردم این طایفه‌ها در شهرستان سلماس منطقه شپیران سلماس، انزل ارومیه بخش مرکزی ارومیه، صومای و برادوست سکونت دارند. عمر خان شریفی ریاست این تیره را پس از مرگ اسماعیل آقا بر عهده داشت.[۱۵]

تیره عبدوی از ۹ طایفه تشکیل شده است که عبارتند از:

  • اطمانی
  • پزاقا عبدوی
  • دِری
  • هناره
  • شکری
  • مامدی عبدویی
  • نعمتی
  • ایوری
  • میرکان

مردم این تیره نیز در دهستان کردوان[نیازمند منبع] و بخش مرکزی سلماس صومای ارومیه شپیران و اطراف شهرهای ارومیه وسلماس ساکن می‌باشند.

  • کرمانج‌ها

منظور از کرمانج در اینجا غیر از اصطلاح کلی است که به گویش شمالی کردی گفته می‌شود بلکه منظور بخشی از مردم ایل شکاک گفته می‌شود.

  • سادات

سادات که به شیخ‌های کرد شکاک گفته می‌شود و در نزد مردم از احترام خاصی برخوردارند. محل سکونت عمده آن‌ها در شهرستان سلماس و روستاهای برقزن، شنتال‌ها، حاجی جفان، سید آوا، تمر آوا، دراب، خورخورا، کوزه‌رش، ودر بخش صومای برادوست در روستاهای خرگوش، کورانه، زنگه کان، سوره بان، شیخان، حصار و مافران زندگی می‌کنند.

در حال حاضر باتوجه به ریشه کنی جریانات ارباب رعیتی یا قدرت قومی و قبیله گری چیزی تحت عنوان ارباب در اقوام کرد به شکل سابق وجود ندارد و صرفاً چند رئیس عشیره بصورت مستشار یا نیروی نظامی در مناطق کردنشین برای کنترل مناطق مرزی توسط دولت‌های مرکزی انتخاب می‌شوند و بیشتر جنبه میانجی گری برای حل منازعات را دارند.

خوراک مردم ایل

مردم ایل شکاک به اقتضای دامپروری سابقشان بیشتر آمیخته‌ای است از گوشت و دیگر چیزها. معروفترین غذاهای گوشتی آنها «ساوارا»، «مِخْلُ»، «بِرْیان»، «قَیسی»، «شاکبابْ»، «کفْتُک»، «پَزپُلُو»، «کله‌دوش» و «خُرُش» است.

«ساوارا» غذایی است از گوشت و بلغور و روغن، «مخل» از گوجه‌فرنگی و سیب‌زمینی و گوشت ومرغ و تخم‌مرغ و روغن، «پردپلو» از آرد و برنج و گوشت و آلوچه، «قلسیل» از گوشت بره و سیر ماست و روغن «خُرش» از گوشت و بادمجان و لوبیا و سیب‌زمینی و گوجه‌فرنگی.

خوراک «بریان» بره‌ای است که در شکمش برنج و لپه و کره می‌گذارند و آن را روی تخته‌سنگی که داخل تنور گذاشته‌اند می‌گذارند تا خوب سرخ شود، «کفتک» یا همان «کوفته» و «شاکباب» و «شوربه» به ترتیب کباب شامی و آبگوشت است. خوراک‌های غیر گوشتی آنها نیز عبارت‌اند از «گرا» (آش)، «هک رون» (نیمرو)، مردم ایل بسیار خوش‌خوراک بوده و ب غذا و نحوه پخت صحیح بسیار اهمیت داده است.

افراد نامدار

جستارهای وابسته

منابع

  1. ↑ "KURDISH TRIBES". Encyclopaedia Iranica (به انگلیسی).
  2. ↑ Price, Massoume. Iran's Diverse Peoples: A Reference Sourcebook (به انگلیسی). ABC-CLIO. ISBN 978-1-57607-993-5. One leader who did take action was Simqu, of the Shakak Kurds
  3. ↑ Houtsma، Dr. Roger (۱۹۹۳). Encyclopaedia of Islam 1913-1936, E.J. Brill's First. Brill, Reprint edition. صص. Vol٫ ۹, Page ۲۴۵-۲۴۶. شابک ۹۰۰۴۰۹۷۹۶۱.
  4. ↑ Pirbari, Dimitri; Mossaki, Nodar; Yezdin, Mirza Sileman (2020-03-03). "A Yezidi Manuscript:—Mišūr of P'īr Sīnī Bahrī/P'īr Sīnī Dārānī, Its Study and Critical Analysis". Iranian Studies. 53 (1–2): 223–257. doi:10.1080/00210862.2019.1669118. ISSN 0021-0862. S2CID 214483496.
  5. ↑ Pirbari, Dimitri; Mossaki, Nodar; Yezdin, Mirza Sileman (2020-03). "A Yezidi Manuscript:—Mišūr of P'īr Sīnī Bahrī/P'īr Sīnī Dārānī, Its Study and Critical Analysis". Iranian Studies (به انگلیسی). 53 (1–2): 223–257. doi:10.1080/00210862.2019.1669118. ISSN 0021-0862. {{cite journal}}: Check date values in: |date= (help)
  6. ↑ https://fa.wikifeqh.ir/طایفه_بختی
  7. ↑ https://www.jstor.org/stable/4198431
  8. ↑ Steiner, Tina (2014-04-08). "Translated People,Translated Texts". doi:10.4324/9781315760223. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (help)
  9. ↑ Şerefxanê Bedlîsî. Şerefname: Dîroka Kurdistanê. Translated by Z. Avci. Viranşehir: Azad, 2014.
  10. ↑ Öztürk, Mustafa. 16.Yüzyilda Kilis, Urfa, Adiyaman ve çevresinde Cemaatler-Oymaklar. Elazig: Firat Üniversitesi Basimevi, 2004.
  11. ↑ "Archived copy". Archived from the original on 2019-01-05. Retrieved 2019-01-21.{{cite web}}: نگهداری یادکرد:عنوان آرشیو به جای عنوان (link)
  12. ↑ Houtsma, M. Th.; et al. (1993). "Salmas". E.J. Brill's First Encyclopaedia of Islam, 1913-1936. Vol. 4 (Reprint ed.). E.J. Brill. p. 118. ISBN 90-04-09796-1.
  13. ↑ Houtsma, M. Th.; et al. (1993). "Shakāk". E.J. Brill's First Encyclopaedia of Islam, 1913-1936. Vol. 4 (Reprint ed.). E.J. Brill. p. 290. ISBN 90-04-09796-1.
  14. ↑ مردوخ کردستانی، شیخ محمد. تاریخ کرد و کردستان و توابع یا تاریخ مردوخ. سنندج: 1351، ص 98. دهخدا. لغت‌نامه. ج 39، ص 231. اسکندری‌نیا، ابراهیم. ساختار سازمان ایلات و شیوة معیشت عشایر آذربایجان غربی. بندرانزلی: 1366، ص 369؛ Van Bruinssen, M. M. "Shakāk", EI2/1X/245. توحدی، کلیم‌الله. حرکت تاریخی کرد به خراسان. مشهد: 1359، ص 1/7-8. اسکندری‌نیا، ابراهیم. همان‌جا. سرشماری اجتماعی، اقتصادی عشایر کوچنده 1377، جمعیت عشایری دهستان‌ها. تهران: 1378، ص 21-30. اسکندری‌نیا، ابراهیم. همان. ص 33، 369-371. ممتحن‌الدوله، میرزا مهدی خان. خاطرات. تهران: 1353، ص 21؛ توحدی، کلیم‌الله. همان. 1/488. سرشماری اجتماعی، اقتصادی عشایر کوچنده 1377، نتایج تفصیلی. تهران: 1378، ص 21. شهریار افشار، بیژن، «ایل شکاک»، هنر و مردم. ش 44، ص 42-44. فتحی، محمد. همان‌جا؛ سنندجی، میرزا شکرالله. تحفة ناصری در تاریخ و جغرافیای کردستان. به کوشش حشمت‌الله طبیبی، تهران: 1366، ص سی و دو.
  15. ↑ https://seronews.ir/?p=1826
  1. ایل شکاک
Pusat Layanan

UNIVERSITAS TEKNOKRAT INDONESIA | ASEAN's Best Private University
Jl. ZA. Pagar Alam No.9 -11, Labuhan Ratu, Kec. Kedaton, Kota Bandar Lampung, Lampung 35132
Phone: (0721) 702022
Email: pmb@teknokrat.ac.id